عبدالحسین آذرنگ: ضرورت تدوین شیوه نامه ویرایش توسط اتحادیه ناشران
1395/02/24-18:00
عبدالحسین آذرنگ نویسنده و پژوهشگر در زمینه نشر و مسایل کتاب در نشست «بایستههای ویرایش از نگاه ناشران» با تاکید بر ضرورت تدوین شیوهنامه توسط ناشران گفت: نشر ایران دستورالعمل ویرایشی که لازمه کار نشر ماست وجود ندارد و از این رو تدوین یک شیوهنامه جامع از سوی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران ضرورت دارد.
به گزارش ستاد خبری بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، نشست «بایستههای ویرایش از نگاه ناشران» عصر دهمین روز برگزاری نمایشگاه کتاب با حضور عبدالحسین آذرنگ نویسنده پژوهشگر در زمینه نشر و مسایل کتاب و فتحالله فروغی عضو هیات رئیسه ناشران و کتابفروشان تهران در تالار گفتگو برگزار شد.
عبدالحسین آذرنگ نویسنده و پژوهشگر و ویراستار با حضور در تالار گفتگو گفت: کار ویرایش ترکیبی از ویرایش زبان دستوری و صوری است. ویرایش صوری بر پایه شیوهنامه نشر است. اگر ناشران شیوهنامه پذیرفته نداشته باشند، به ناگزیر ویراستاران باید تصمیم بگیرند که چگونه عمل کنند و یا باید بر سر مسائلی هم موردی توافقصورت بگیرد. اتحادیه ناشران تا جایی که من اطلاع دارم تا به امروز نتوانسته است تدوین شیوهنامه را به سرانجام برساند تا اختلافات صوری میان ناشران از میان برود یا به حداقل برسد. از کشورهای فراوانی میتوان مثال آورد که شیوهنامههای مدون شده آنها از سوی اتحادیه ناشران یا اتحادیههای ویراستاران تا چه اندازه ویرایشهای زبانی و سوری را تسهیل کره است. در عین حال متن مناسبی برای آموزش نوآموزان و کارورزان نشر و ویرایش در اختیار قرار دادهاند.
وی افزود: از سایر گونههای ویرایش، ساختاری، علمی، محتوایی، استنادی و نظایر آنها در اینجا صحبتی نمیکنم چون این شاخههای ویرایش در مرحلهای قابل بحث است که نشر بنیه اقتصادی داشته باشد که ندارد و مباحث بنیادی نشر و ویرایش به مرتبه رشد خودش رسیده باشد.
وی افزود: من درباره ویرایش تصویر هم در این نشست هیچ حرفی نمیزنم چون از فضیحت بارترین شاخههای ویرایش در ایران ویرایش تصویری است. اگر روزی فرصت شود میتوانم نمونههای فراوانی از کتابهای تصویری و مصور به شما نشان بدهم آن وقت متوجه میشوید که بیارتباطی متن و تصویر و بیذوقیها و بیهنریها و ناآگاهیهای ناشی از استفاده تصویر در آثار است. در نشر فرنگی به همه عواملی که سه شاخه اصلی تولید نشر را اداره میکند نشر از سه شاخه تولید محتوایی، فنی و هنری و جاپی یا الکترونیکی تشکیل میشود. به کسانی که در نشر فرنگی این سه شاخه تولید را مدیریت و برنامهریزی میکنند، در نشر فرنگی به این اشخاص ادیتور گفته میشود که در ایران به آن ویراستار میگوییم.
وی بر تدوین شیوهنامه ناشران تاکید کرد و گفت: نشر ایران نیازمند پژوهش بنیادی است و تدوین شیوهنامهای جامع برای ناشران یک ضرورت جدی است. تدوین دستورالعمل ویرایشی لازمه کار نشر ایران است. امروزه ناشران بزرگی در جهان مانند انجمن نشر شیکاگو، توکیو، نزدیک به یک قرن پیش شیوهنامهشان را تدوین کردهاند، چیزی که در حال حاضر در ایران وجود ندارد.
بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «فردا برای برای خواندن دیر است...» از ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب در حال برگزاری است. مجموعه شهر آفتاب در اتوبان خلیج فارس، روبه روی حرم مطهر امام خمینی (ره) قرار دارد.