دیپلماسی دانش ما فراتر از فرهنگ است
1401/02/29-19:29
نشست علمی «مانعزدایی از ارتباطات علمی انقلاب با جهان اسلام» با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن قنبری (معاون ارتباطات و بینالملل جامعهالمصطفی العالمیه» به همت مرکز بین المللی ترجمه ونشر جامعهالمصطفی در سالن اجلاس بینالملل نمایشگاه کتاب برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن قنبری در این نشست با اشاره به ظرفیتهای علمی جامعه المصطفی گفت: این دانشگاه در حوزههای مختلف علوم اسلامی شامل مطالعات حدیثی، فلسفه، ادیان و ...محتوا ارائه میدهد. در حوزه علوم انسانی همه رشتههای علوم انسانی از مقطع کارشناسی تا پسا دکتری ارائه میشود. البته رویکرد علوم انسانی ما اسلامی است. حوزه مطالعات زبان و فرهنگ سومین بخش مطالعاتی جامعه المصطفی است. ما برای ارتباط با دانشجوی خارجی نیاز به دو ابزار زبان و فرهنگ داریم که سیزده دپارتمان در این حوزه مشغول فعالیت هستند.
وی درباره ساختار این مرکز علمی توضیح داد و گفت: جامعهالمصطفی ستاد مرکزی دارد که سیاستهای کلی را طراحی کرده و ذیل آن دانشگاههای متعددی وجود دارد. در طرح تحول جدید، جامعهالمصطفی ۴۰۰ رشته پژوهشی در مقاطع مختلف ارائه میدهد. ۱۳۰ ملیت در این دانشگاه مشغول تحصیل هستند و تقریباً از همه قارهها و اکثر کشورها دانشجو داریم. این دانشگاه عضو اتحادیههای بینالمللی دانشگاهی است که یکی از آنها اتحادیه اسلامی است. زبان آموزشی جامعهالمصطفی در داخل کشور عربی و فارسی است و در باقی کشورها بستگی به کشور میزبان دارد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر قنبری پیرامون ارتباط علمی با جهان اسلام گفت: دانشگاهها در برقراری ارتباط میان کشورها نقش ایفا میکنند. موضوعی که میتوان از آن تحت عنوان دیپلماسی دانش یاد کرد. نشستی نیز به تازگی با همین موضوع در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد. دیپلماسی دانش به معنی ایجاد و تقویت روابط بین المللی از طریق آموزش عالی، پژوهش و نوآوری است.
وی ادامه داد: وقتی میگوییم علم منظور علم تجربی است، اما دانش از علم اعم است و هر معرفتی به انسان را شامل میشود، اما میان دیپلماسی دانش با انواع دیگر دیپلماسی تمایز وجود دارد. برای مثال یک مفهوم تحت عنوان قدرت نرم وجود دارد که در مقابل قدرت سخت قرار میگیرد، این رویکرد در دیپلماسی سعی به نفوذ در کشورهای رقیب میکند، اما دیپلماسیهای دانش با هدف تامین منافع کشورها نیست بلکه با هدف به اشتراک گذاشتن مرجعیت علمی است. مدیرت دانش به تولید دانش بر اساس نیاز و عرضه آن به دیگر کشورها کمک میکند. بعد از انقلاب اسلامی رشد خوبی در تولید دانش داشتیم اما در صدور آن مشکل داشتیم.
معاون ارتباطات و بینالملل جامعهالمصطفی العالمیه اظهار داشت: دیپلماسی دانش با دیپلماسی فرهنگی هم تفاوت دارد. اگرچه احساس میشود فرهنگ بر دیگر عرصهها عمومیت دارد اما دیپلماسی دانش ما اعم از فرهنگ است چون این مدل دیپلماسی آموزش و پرورش و نوآوری را شامل میشود. موضوعاتی که الزاما در فرهنگ جای نمیگیرد.
وی مهمترین ویژگیهای دیپلماسی دانش را توجه به تنوع بازیگران این حوزه دانست و گفت: تمرکز بر آموزش عالی و نوآوری اولویت این گونه دیپلماسی است. علیرغم پیشرفتهای علمی در حوزهی نوآوری هنوز نمی توانیم دوشادوش دیگر بازیگران بینالمللی حرکت کنیم. شناخت انگیزهها و نیازهای متعدد دیگر ویژگی این نوع دیپلماسی است. نمیتوان با یک نسخه ارائه دیپلماسی کرد. چون نیاز کشورهای عربی با نیاز کشورهای غیرعربی متفاوت است، منافع متقابل ویژگی دیگر این مدل دیپلماسی است که همه طرفها از آن سود میبرند اما منافع دانشگاههای کشورهای مختلف متفاوت است. ویژگی دیگر این دیپلماسی درک مذاکره و حمایتهای علمی است اما ژورنالهای ایرانی به خاطر ضعف در زبان، ساختار علمی، بستهبندی و طراحی کمتر به مجامع علمی راه پیدا میکند.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر قنبری در پایان گفت: توجه به سطوح مختلف همکاری در سطوح منطقهای و بینالمللی دیگر ویژگی این نوع دیپلماسی است اما ما حتی در داخل کشور شاهد ارتباط موثر دانشگاهها باهم نیستیم. ضمن اینکه ارتباط بینالمللی از ارتباط با همسایگان در منطقه آغاز میشود.
در پایان برنامه از کتاب سه جلدی آموزش زبان انگلیسی (گلوکال) که به همت مرکز ترجمه و نشر جامعه المصطفی (ص) منتشر شده بود، رونمایی شد.
سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از بیستویکم آغاز شده و تا سیویکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در دو بخش حضوری در مصلای امام خمینی(ره) و مجازی در سامانه ketab.ir ادامه خواهد داشت.