نشست بررسی تاریخ قرون وسطی از سوی مورخ نامدار ایتالیایی‌ها در دومین روز سی‌‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.

به گزارش ستاد امور رسانه‌ای و خبری سی‌‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در این نشست که پنجشنبه (14 اردیبهشت) در غرفه‌ی ایتالیا –مهمان ویژه‌ی نمایشگاه- در محل سی‌‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، الکساندرو باربرو مدرس دانشگاه و نویسنده با بیان برخی نکات تاریخی به روشنگری در مورد دوران قرون وسطی پرداخت و این ایده‌ی کلی را مطرح کرد که برخلاف دیدگاه غالب، این دوران در تاریخ چندان تاریک نیست و نقاط قابل تامل و عالی زیادی دارد.

به گفته‌ی این مورخ شهیر، اکثر مورخان بخشی از تاریخ‌نگاری عصر قرون وسطی را تاریکترین دوره‌ی بشریت را می‌‌داند اما آیا این موضوع درست است؟

تاریخ قرون وسطی شباهت‌های زیادی به تاریخ مدرن دارد

باربرو در پاسخ به این سئوال می‌‌گوید: تاریخ قرون وسطی شباهت‌های زیادی به تاریخ مدرن دارد و بسیاری از پیشرفت‌های کنونی مرهون اقدامات انجام شده در آن دوران است. او در عین حال گفت که قرون وسطی نیز به دوره‌های مختلفی تقسیم می‌‌شود و نباید با درهم آمیختن این دوران تمام قرون وسطی را به یک چشم نگریست.

این نویسنده گفت: در میان تمام دیدگاه‌های مختلف درباره‌ی قرون وسطی یک نقطه‌ی مشترک وجود دارد و آن اینکه در تمام این دوران مذهب یعنی همان مسیحیت بسیار بین مردم رایج بود و سیطره‌ی ویژه‌ای بر زندگی افراد جامعه داشت و در واقع این دوران یک دوران مذهبی و بسیاری از آثار تولید شده در این دوران همچون معماری کلیساها و نقاشی‌ها متاثر از مذهب است.

باربرو در این مورد اروپا را مشابه ایران توصیف کرده و گفت: در دوره‌های مختلف نیز در ایران مذهب اهمیت ویژه‌ای داشته و این از نقاط مشترک مهم ایران و اروپاست.

این استاد دانشگاه نقطه‌ی مشترک دیگر قرون وسطی را رواج اشرافی‌گری بین حکمرانان عنوان کرد و گفت: در این دوران حکمرانان از یک سو بسیار جنگجو و از سوی دیگر طبع لطیف و شعردوست داشتند.

این مورخ در مورد نگاه‌های درونی و بیرونی به قرون وسطی گفت: در دورانی که مردم در قرون وسطی زندگی می‌‌کردند چنین کلمه‌ای وجود نداشته و اکنون ما از آن دوران به عنوان قرون وسطی یاد می‌‌کنیم.

او افزود: حتی در آن دوران روشنفکران تصور می‌‌کردند که در دورانی مدرن زندگی می‌‌کنند

باربرو ادامه داد: به دو دلیل عمده تصور مدرن بودن دوران وسطی وجود دارد که شامل سقوط امپراطوری رم و ورود مذهب مسیحیت به اروپا می‌‌شود که هر دوی اینها نشان از پیشرفت و نو شدن دوران دارد.

این نویسنده با بیان اینکه در دوران قرون وسطی دوره‌های تاریخ بشریت به دو دسته باستان و مدرن تقسیم می‌‌شد گفت این در حالی است که ما اکنون دوره‌های تاریخ تمدن بشر را به سه دسته‌ی باستان، قرون وسطی و مدرن تقسیم می‌‌کنیم.

وی با اشاره به نام‌های متفکران بزرگ دوران باستان از جمله ارسطو، افلاطون و ویرجین به اهمیت این نام‌ها در دوران قرون وسطی اشاره کرد و گفت: این در حالی است که در دوران قرون وسطی اندیشمندان بزرگی ظهور کردند که اکنون در بسیاری از زمینه‌ها از جمله فلسفه نام‌آور هستند.

باربرو همچنین به وجود تصاویر ساخت و ساز در نقاشی‌های برجا مانده از قرون وسطی اشاره کرد و گفت: همه‌ی اینها نشان از پویا بودن و مدرن بودن دوران قرون وسطی دارد.

به گفته‌ی او، مارکوپولو نیز در همین دوران، سفرهای خود را آغاز کرد و خاورمیانه را کشف کرد. ناوگان اروپا نیز در دوران قرون وسطی به مدیترانه دست یافتند و کریستوف کلمب نیز با بهره‌گیری از کشتی‌ها و قطب‌نماها و تکنیک‌های دریانوردی به وجود آمده در دوران قرون وسطی موفق به کشف قاره‌ی امریکا شد.

باربرو با این مثال‌ها نتیجه گرفت که دوران رنسانس در ادامه‌ی قرون وسطی است و بسیاری از پیشرفت‌های انجام شده در رنسانس در قرون وسطی پایه‌گذاری شده بود.

«دانته من را می‌‌فهمد اما افلاطون نه»

باربرو گفت: اگرچه معماری قرون وسطی بسیار ساده‌تر از معماری عهد باستان بود اما این دلیلی بر بربری یا بدوی خواندن مردم این دوران نیست چراکه به جرات می‌‌توان گفت در حال حاضر انسان مدرن نقاط مشترک بسیاری با انسان دوران قرون وسطی دارد. نقاط مشترکش بسیار بیشتر از تشابهات با انسان دوران عهد باستان دارد.

او افزود: اگرچه معماری دوران مدرن شباهت‌های بسیاری به معماری دوران عهد باستان به طور مثال سبک گوتیک اما همچنان نقاط مشترک دوران مدرن با قرون وسطی بیشتر است. به طور مثال حرکات و رفتار روزمرگی‌های انسان مدرن با انسان دوران قرون وسطی بسیار بیشتر است. رفتارهایی از جمله دانشگاه رفتن، اشاع ربانی خواندن، نحوه‌ی لباس پوشیدن و کارهایی از این قبیل.

باربرو با این جمله که «دانته من را می‌‌فهمد اما افلاطون نه» سخنان خود را در مورد قرون وسطی به پایان رساند.

 

سی‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه‌ی نمایشگاهی شهر آفتاب برگزار می‌شود. مجموعه‌ی شهر آفتاب در اتوبان خلیج فارس، روبه روی حرم مطهر امام خمینی (ره) قرار دارد.