به گزارش ستاد خبری و رسانه‌ای سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، دکتر محمد حدادی در نشست «روش های حفاظت و نگهداری از اسناد و کتب» ضمن معرفی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: این سازمان با داشتن کارشناسان مجرب و بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته قادر به ارایه‌ی بهترین خدمات تخصصی در حوزه‌ی حفاظت و ترمیم آثار و اسناد است.

وی افزود: سازمان در راستای رسالت خود اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت مرمت آثار کرده است.

حدادی تصریح کرد: سازمان اسناد همواره آماده‌ی ارایه‌ی خدمات به اشخاص حقیقی و حقوقی در این حوزه است.

محسنیان نیز در ادامه‌ی نشست، درباره‌ی عوامل موثر در تخریب یک اثر و سند کاغذی گفت: رطوبت بیش از حد هوا باعث آسیب به بافت کاغذ و رنگدانه‌های نوشته می‌شود و خشکی بیش از حد هوا موجب خشک و شکننده شدن کاغذ می‌شود. دمای بالا هم باعث خشک شدن کاغذ می‌شود و اشعه‌ی ماورا بنفش باعث تخریب و تجزیه‌ی چسب شیرازه‌ی کتاب و چسب داخل کاغذ می‌شود.

وی افزود: این اشعه در نور خورشید و لامپ‌های فلورسنت ساطع شده و گرد و خاک و جریان مداوم هوا یکی دیگر از عوامل موثر در تخریب اسناد و کتاب‌ها است.

به گفته‌ی وی، از دیگر عوامل آسیب به کتاب جابجایی غلط، قرارگیری نادرست کتاب‌ها در قفسه‌ی کتابخانه و غش کردن کتاب‌ها روی هم است.

تقوی نیز درباره‌ی روش‌های صحیح نگهداری کتاب و اسناد گفت: محل نگهداری کتاب باید خشک و خنک بوده و در دمای 19 تا 20 درجه‌ی سانتیگراد و رطوبت 55 تا 65 درصد باشد.

وی با بیان اینکه از لامپ‌های رشته‌ای به دلیل تولید گرمای زیاد و لامپ‌های فلورسنت به دلیل داشتن فلز روی نباید استفاده نشود، ادامه داد: به جای آن‌ها لامپ‌های گزینه‌ی مناسبی جهت فضاهای کتابخانه بوده و بهتر است اوراق و اسناد داخل پوشه‌هایی از جنس مقوای فابریانو نگهداری شود. همچنین جعبه‌های مقوایی، مکان مناسبی برای نگهداری اسناد است چون جلوی نور، گرما و آسیب فیزیکی را می‌گیرد. 

وی افزود: برای نگهداری کتاب با جلد چرمی از روغن‌های جلد چرم باید پرهیز کرد چرا که باعث جذب گرد و خاک شده و به‌مرور چرم ترک خورده و نوسانات دما و رطوبت مثلا کولر آبی و روشن خاموش شدن مکرر آن بیشترین آسیب را وارد می‌کند.

به گفته‌ی وی، از لوله کردن اسناد، اوراق و کتاب‌ها جدا باید خودداری کرد و استفاده از سنجاق و منگنه باعث زنگ زدن و پارگی کاغذ می‌شود.

تقوی اضافه کرد: یکی از عوامل تخریب اسناد، حشرات و جوندگان هستند و باید از ریختن مواد غذایی روی کاغذ پرهیز کرد چراکه به غیر از آسیب مستقیم باعث جلب حشرات و جوندگان نیز می‌شود.

تقوی در پایان بهترین روش برای نسخه‌برداری را کپی یا اسکن ندانست و عکاسی بدون فلاش  رو توصیه کرد.

رئیس‌نیا نیز به عنوان سخنران پایانی با تشریح مراحل یک سند بعد از پذیرش در سازمان جهت ترمیم گفت: آسیب‌شناسی، برآورد هزینه و تهیه‌ی شناسنامه‌ی آزمایشگاه بیولوژی، آزمایشگاه آفت‌شناسی، آزمایشگاه شیمی، اسیدزدایی و نهایتا مرمت کاغذ، شیرازه و جلد مراحل یک سند بعد از پذیرش در سازمان جهت ترمیم را تشکیل می‌دهند.

سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «نه به کتاب نخواندن» از تاریخ 12 تا 22 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.