بازگشت
مشغله شاعران ما، حفظ هویت تاریخی واژگان فارسی بود
1402/02/29-11:28
امیر الهامی پژوهشگر و مدرس ادبیات فارسی معتقد است کاری که شعرای ما از زمان رودکی تا امروز انجام داده‌اند، حفظ هویت و کارایی واژگان در زبان فارسی بوده است.
به گزارش ستاد خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «خیام، فردوسی و جهان امروز» پنج‌شنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه با حضور امیر الهامی، پژوهشگر و مجری کارشناس صداوسیما در سرای کارگاه‌های آموزشی مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.
در این نشست الهامی گفت: آثار ادبی از میراث‌های فرهنگی هر جامعه است که نگهداری از آن‌ها در مقایسه با مجسمه‌ها و عتیقه‌ها متفاوت است. زمانی آثار مکتوب، اعم از شعر و نثر فارسی کارایی خود را به عنوان میراث به‌جا مانده از نیاکان ما حفظ خواهد کرد که در دسترس بیشتر مردم باشد.
وی با بیان اینکه اگر فردوسی و شاهنامه نبودند، زبان فارسی به چالش کشیده می‌شد، افزود: شعرای ما از زمان رودکی تا امروز کاری کردند که همچنان هویت و کارایی واژگان در زبان فارسی حفظ شود. اگر من امروز بخواهم به خلق واژه‌ای فارسی اقدام کنم، یک منبعم قطعا شاهنامه فردوسی خواهد بود.
او با بیان اینکه یکی از ضعف‌های بزرگ جوانان امروز ناتوانی در عرصه نگارش است، گفت: سخت‌ترین کار این است که به یک جوان بگویید این مطلب را بنویسد. یک بخش از این ناتوانی در جوانان امروز به این خاطر است که آنان به واژگان مسلط نیستند و این واژگان را در درون آثار ادبی مورد بررسی و بازشناسی قرار نداده‌اند. از آنجایی که آثار ادبی، واژگان را در پهنه ادبی آورده‌اند، کارایی‌اش در ذهن انسان بیشتر می‌شود.
این استاد ادبیات فارسی درباره روایت انسان در شاهنامه توضیح داد: زندگی در شاهنامه پویا و جاری است. در شاهنامه روایت حیات انسان را از آغاز خلقت تا مرگش می‌بینید. آدم‌ها در این اثر، نه در دربار، بلکه در کنار مردم عادی هستند. از آهنگر تا انسان‌های شیطان‌‌صفت همه در دنیای شاهنامه وجود دارند و ارتباط ملموس و انضمامی‌ای بین خوانندگان شاهنامه و شخصیت‌های آن ایجاد می‌شود.
الهامی در بخش دیگری از سخنانش درباره خیام گفت: زبان خیام، زبان اندیشمندی است که در عرصه نجوم و ریاضیات فعال بود. زبانی است که پوشیدگی‌ها و پنهان‌گویی‌ها را ندارد.
وی با اشاره به رک‌گویی خیام گفت: رک‌گویی خیام وابسته به دو چیز است. اول، زبان علمی او، دوم شخصیت غیر وابسته‌ای که در شعر داشت. در واقع شخصیت اجتماعی و وضعیت مالی خیام وابسته به شعر نبود و آزادانه سخن می‌گفت.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز به کار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلای امام خمینی (ره) و همزمان به صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.
