بازگشت
احمد سمیعی گیلانی به ویرایش دید علمی، هنری و فنی داد
1402/02/30-07:51
جعفر شجاع کیهانی؛ معاون گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مراسم «بزرگداشت احمد سمیعی گیلانی» گفت: ارزش کار استاد سمیعی این بود که برای اولین بار قواعد ویراستاری را منظم کرد. او به ویرایش دید علمی، هنری و فنی داد.
به گزارش ستاد خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بزرگداشت احمد سمیعی گیلانی، شنبه (سی‌ام اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲) همزمان با آخرین روز نمایشگاه با حضور مهدخت معین، دختر محمد معین و استاد ادبیات دانشگاه علامه طباطبائی، جعفرشجاع کیهانی، معاون گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، خسرو معتضد، مورخ و پژوهشگر و... در کوشک کتاب برگزار شد.
در این نشست مهدخت معین درباره پدر و پدربزرگش گفت: معین العلماء از روحانیون معتبر و محبوب اهالی رشت بود. او کتابخانه‌ای داشت و محمد معین از کودکی میان کتاب‌ها وقت می‌گذراند. پدرم می‌گفت هنگام تحصیل در دبستان شاگردان از معلم خواسته بودند کلیله بخواند. معلم گفته بود به فکر بچه‌های کوچک باشید که برایشان خواندن سخت است. پدرم می‌گفت انگار تدریس کلیله برای معلم دشوار بود. اما او کودکی مرا بهانه قرار داده بود.
وی افزود: زمستان‌ها دوستان پدربزرگ به منزلش می‌رفتند و چند شب اقامت می‌کردند. در این شب‌ها معین‌العلماء برنامه مشاعره و مسابقه ترتیب می‌داد. هرکس در مسابقه کمترین اشتباه را داشت برنده می‌شد. همیشه در این مسابقات محمد برنده بود. محمد بعد از یک سال تحصیل در مکتب‌خانه به مدرسه رفت و در کلاس سوم نشست.
معین ادامه داد: پس از دو ماه معلم به مدیر گزارش داد که معلومات محمد برای کلاس سوم زیاد است. محمد به کلاس پنجم رفت. او طی دو سال گواهینامه شش کلاس ابتدایی را دریافت کرد. از آنجا که دکتر معین از سنین خردسالی با کتاب بخصوص متون ادبی مانوس بود، بعدها در زبان و ادبیات متبحر و استاد شد.
جعفر شجاع کیهانی، معاون گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این نشست در پاسخ به این سوال که چرا استاد سمیعی به پدر ویرایش نوین نامدار شد، گفت: عده‌ای این ایراد را گرفتند که نباید بگوییم استاد سمیعی پدر ویراستاری است. باید او را یکی از اولین ویراستاران بدانیم. این سخن هم درست است هم نیاز به توضیح دارد. از این لحاظ درست است که ویرایش به عنوان آداب نوین پاکیزگی کتاب و نوشته به‌واسطه بزرگانی به وجود آمد.
شجاع کیهانی همچنین با بیان اینکه اگرچه استادانی مانند استاد سعادت، استاد نجف دریا‌بندری و... در ویرایش، اصلاح و پاکیزگی کتاب‌ها پیش از چاپ و نشر اقدام می‌کردند، ادامه داد: اما چرا استاد سمیعی به‌عنوان پدر ویرایش نوین نامدار شد؟ ارزش کار استاد سمیعی این بود که برای اولین بار قواعد ویراستاری را منظم کرد. او به ویرایش دید علمی، هنری و فنی داد.
خسرو معتضد، مورخ و پژوهشگر هم به‌عنوان سخنران بعدی مراسم درباره مردمان شمال کشور و تاریخ گیلان توضیح داد: مردم رشت دانشمند بودند. ما خیلی درباره تاریخ گیلان مطلب داریم. شما می‌دانستید گیلان به مدت دوازده سال یکی از استان‌های روسیه بوده است؟ در زمان پتر کبیر، گیلان اشغال شد. قرار بود مازندران، گرگان و... به اشغال روس‌ها دربیاید. پتر کبیر در ۵۲ سالگی مرد. گیلانی‌ها بسیار مقابل روس‌ها مقاومت کردند و حتی ۱۲۰ تا ۱۸۰ هزار روس بر اثر آب و هوای گیلان مردند.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که از ۲۰ اردیبهشت در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir آغاز شد، امروز شنبه (۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲) به‌کار خود پایان می‌دهد.
