بازگشت
شاهنامه، نعره‌ای رعدآسا در اختناق تاریخ است
1403/02/25-11:41
حسن انوری، ادیب، شاهنامه پژوه و چهره ماندگار ادبیات کشور، شاهنامه را حاصل نبوغ خاص بشری توصیف کرد و این متن را نعره‌ای رعدآسا در دل تاریخ خواند.
حسن انوری، فرهنگ نویس و چهره ماندگار ادبیات کشور در گفت‌وگو با ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با اشاره به بزرگداشت روز فردوسی اشاره کرد: فردوسی برای ایران یک شخصیت بزرگ و تاثیرگذار است. یک حماسه‌شناس غربی می‌گوید فردوسی و شاهنامه را باید در کنار ایلیاد هومر و کمدی الهی دانته و مجموعه آثار شکسپیر قرار داد و این چهار اثر را یادگار شکوهمند نبوغ بشری دانست. یعنی نوع انسان از ابتدای تاریخ تاکنون از این چهار انسان، انسان بزرگتری نپرورده است.
وی افزود: مرحوم استاد احمدعلی رجایی بخارایی، می‌گوید شاهنامه یک نعره رعدآسا در اختناق تاریخ است. منظور او از اختناق تاریخ، اختناقی است که در زمان خلفای عباسی و سلطان محمود غزنوی برای شیعیان، مخصوصا شیعیان هفت امامی ایجاد کرده بودند. منظور از فریاد رعدآسا این است که شاهنامه در طول تاریخ برای عظمت و حس انسانی سروده شده است.
انوری در پاسخ به این سوال که آثار مکتوبی که درخصوص شاهنامه نگاشته شده‌اند کافی و کاربردی هستند یا خیر، گفت: خیر ابدا کافی نیست. ما هنوز یک شاهنامه کاملا تصحیح انتقادی شده نداریم. آخرین چاپ تصحیح انتقادی که از شاهنامه در دسترس داریم متعلق به دکتر جلال خالقی است که هنوز عده زیادی به آن ایراد وارد می‌کنند و آن را تصحیح آخر شاهنامه نمی‌دانند. به نظر من بزرگترین کاری که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و فرهنگستان زبان و ادب فارسی در آینده باید انجام دهد این است که یک هیئت جهانی، نه فقط ایرانی، تشکیل دهند تا تمام نسخه‌های شاهنامه را جمع‌آوری کنند و یک تصحیح انتقادی از شاهنامه صورت بگیرد.
وی ادامه داد: مرحوم احسان یارشاطر یک نسخه از شاهنامه به زبان ساده چاپ کردند که نایاب هم هست. چون یارشاطر واقعا شاهنامه را می‌شناخت. به نظرم خیلی خوب است اگر یکی از ناشرین این نسخه را مجددا چاپ کند. علاوه بر این، بنده و دوست بزرگوارم مرحوم جعفر شعار، دو داستان از شاهنامه را کلمه به کلمه برای نوجوانان شرح دادیم. این دو جلد به نام‌های «غمنامه رستم و سهراب» و «غمنامه رستم و اسفندیار» منتشر شده است.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه kebab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.
