
ترجمه ادبیات کودک، آینده زبان فارسی را حفظ میکند
1404/02/22-17:54
نشست فرهنگی «چالش ترجمه برای کودکان»، دوشنبه 22 اردیبهشت ماه با حضور شهلا انتظاریان، مترجم و عضو هیات مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، در سرای ادبیات سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، شهلا انتظاریان، مترجم و ویراستار با اشاره به اینکه ترجمه در ایران، پا به پای ادبیات دنیا پیش میرود، گفت: با توجه به اینکه رسالت مترجم، کنار هم قراردادن صداهای چند فرهنگی است، گفت: قرار نیست ما به کودکان بگوییم، فرهنگی که در کتاب ترجمه شده است را بپذیرند، بلکه هدف در ترجمه، شناساندن فرهنگ دیگری به کودکان است. ترجمه تنها برگرداندن به یک زبان نیست بلکه ادبیات فارسی با ترجمه، درحال انتقال است.
وی با اشاره به اینکه کودک و نوجوان امروزی علاقه بیشتری به خرید کتاب به زبان اصلی تا ترجمه دارد، تصریح کرد: بچهها میگویند، مترجمان، کتاب را کامل ترجمه نمیکنند یا سانسور میکنند. بنابراین آنها دوست دارند اصل داستان را بخوانند. مشکل بچههای ما زبان فارسی است، آنها نمیتوانند درست به فارسی بنویسند اما با زبان انگلیسی راحتتر برخورد میکنند.
عضو هیات مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، از مهمترین مسائل ادبیات را ارتقاء زبان و فرهنگ دانست و اضافه کرد: ترجمه، آینده زبان ما را حفظ میکند، اگر بچهها از کتابهای ترجمه شده روی برگردانند، باید نگران آینده زبان فارسی باشیم.
انتظاریان در ادامه به سانسور در حوزه نشر اشاره کرد و گفت: سانسور در تمام دنیا وجود دارد اما ای کاش در ایران لااقل یک دستورالعمل مشخص در این حوزه وجود داشت و با تغییر هر دولت، سلیقه سانسور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تغییر نمیکرد. به خصوص که در حوزه کودک، تیغ سانسور از همه برندهتر است.
به گفته این مترجم، از دیگر مشکلات حوزه ترجمه، بحث کپیرایت از زاویه رعایت مسائل انسانی و اخلاقی است. در بسیاری از موارد، وقتی مترجم با مولف کتاب تماس میگیرد، نویسنده تا متوجه میشود مترجم ایرانی است، دیگر پاسخ او را نمیدهد و این به دلیل رعایت نکردن بیاندازه حق کپیرایتها در حوزه ترجمه نشر ایران است.
همچنین در این نشست، در پاسخ به پرسش اختصاصی خبرنگار ستاد خبری در مورد جایگاه هوش مصنوعی و پیشرفت تکنولوژی در حوزه ترجمه و وضعیت آینده شغلی مترجمان، گفت: آینده را هوش مصنوعی اداره خواهد کرد و بسیاری از شغلها را به چالش خواهد کشید، گرچه فکر نمیکنم ماشین بتواند آن احساسی را که مترجم در متن منتقل میکند را منتقل کند.
سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشتماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است. همزمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقهمندان مهیا کرده است.