بازگشت
رمانی که بر پایه سنت «تفأل به حافظ» متولد شد
1404/02/25-12:02
داستان «حافظ‌خوانی خصوصی» بر پایه یکی از عمیق‌ترین سنت‌های فرهنگی ایرانی، یعنی تفأل به حافظ، بنا شده است.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، «حافظ‌خوانی خصوصی» یه قلم علیرضا محمودی ایرانمهر، حالا پس از سال‌ها نگارش و ویرایش، در نمایشگاه کتاب تهران، پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.
محمودی ایرانمهر در گفت‌وگو با خبرنگار ستاد خبری نمایشگاه کتاب درباره این اثر توضیح دادت: ایده نگارش این کتاب، سال‌ها پیش در ذهنم شکل گرفت. پانزده سال صرف نوشتن آن شد و پس از آن نیز دو سال درگیر مراحل ویراستاری و انتشار نشر چشمه بود.
ایرانمهر افزود: کتاب «اسم تمام مرده‌های تهران علیرضاست»، هم چند سال پیش توسط نشر چشمه منتشر شد و حالا به چاپ هفتم رسیده است.
ایرانمهر در پاسخ به این پرسش که قصد دارد همین کتاب را به سناریو، فیلم و سریال تبدیل کند؟ ادامه داد: با وجود تصویری بودن ساختار رمان، فعلاً تصمیمی برای اقتباس سینمایی یا تلویزیونی از اثر ندارم.
وی گفت: پیچیدگی‌ها و فضای بصری داستان، پتانسیل چنین کاری را دارد. اولویت من اما همیشه کامل شدن کتاب در قالب ادبی و نوشتاری‌اش بوده است.
ایرانمهر، در ادامه صحبت‌هایش، از چالش‌هایی می‌گوید که در مسیر نوشتن تجربه کرده؛ چالش‌هایی که نه ناشی از مانعی بیرونی، بلکه از دل خود نوشتن و پیچیدگی داستان برمی‌آمدند. این نویسنده تأکید کرد: داستان «حافظ‌خوانی خصوصی»، بر پایه یکی از عمیق‌ترین سنت‌های فرهنگی ایرانی، یعنی تفأل به حافظ، بنا شده است. سنتی که در آن، مخاطب تلاش می‌کند معناهای شخصی خود را از دل شعر بیرون بکشد.
ایرانمهر این خوانش را نوعی نقد تحلیلی می‌داند که تمرکز آن کاملاً بر تجربه خواننده است.
وی به زبان شعر حافظ اشاره کرد و گفت: اشعار لسان‌الغیب پر رمزوراز و سرشار از اسرار زندگی‌اند، محتوایی که به‌گونه‌ای دیگر بازگو می‌شود. این زبان، در روایت داستانی پیچیده، با شخصیت‌هایی که از طریق شعر با هستی ارتباط می‌گیرند، نقش اصلی را بازی می‌کند. تصاویری که در ذهن من شکل گرفته‌اند، در دل داستان جاری شده‌اند. شاید همین اتفاق باعث شد تا به‌عنوان یک مؤلف، «حافظ» همواره برایم ارزشمند باشد و نتوانم در نگارش اثرم آن را نادیده بگیرم.
به گفته او، نگارش این رمان حاصل نوعی اجبار درونی بوده است. اجباری که باعث شده حتی زمانی که تصمیم داشته آن را کنار بگذارد، نتوانسته، چون حس کرده اگر این کتاب نوشته نشود، بخشی از معنای زندگی‌اش گم خواهد شد.
ایرانمهر همچنین از نمایشگاه کتاب به‌عنوان یک ابزار یاد کرد و افزود: نمایشگاه کتاب ابزاری مؤثر است، البته اگر درست استفاده شود.
علاوه بر این، او باور دارد که آنچه در نهایت اهمیت دارد، ارتباط مستقیم خود کتاب با خواننده است. چرا که تجربه او در سال‌های گذشته، چه در نمایشگاه‌ها و چه در مراسم‌های رونمایی و برنامه‌های رادیویی، این نکته را برایش اثبات کرده‌اند.
ایرانمهر با اشاره به اینکه، «حافظ‌خوانی خصوصی»، پنجمین همکاری او با نشر چشمه به‌شمار می‌رود، ادامه داد: پیش از این، کتاب‌هایی چون، «اسم تمام مرده‌های تهران علیرضاست»، «برف تابستانی» و «ابر صورتی» را با این نشر منتشر کردم، اثری که موفق به دریافت جوایز متعدد شده و به زبان‌های مختلفی نیز ترجمه شده است.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.
