بازگشت
تأثیر کپی‌رایت بر ترجمه و تألیف بررسی شد
1393/02/11-14:15
«محمود آموزگار»، «عرفان نظرآهاری»، «علیرضا ربانی» و «مهشید میرمعزی» با حضور در سرای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، کپی رایت و تأثیر آن بر ترجمه و تألیف آثار فارسی را مورد بررسی قرار دادند.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، نظرآهاری، نویسنده و پژوهشگر، اظهار کرد: نویسنده به عنوان صاحب اثر و هنرمند به عنوان شخصی که جان و روح خود را با دیگران تقسیم می‌کند صاحب حق و حقوقی است که همواره در جامعه تضییع شده است.
وی ریشه بخشی از این ناکارآمدی‌ها را در قانون و ضعف نهادهای فرهنگی خواند و گفت: ناآگاهی هنرمندان از حق و حقوق خود فضا را برای چپاول هنری فراهم کرده است و آنچه در وزارتخانه مدنظر است، محتوای کتاب و نه سازوکارهای تولید و رعایت مالکیت فکری است.
نظرآهاری عنوان کرد: براساس تجربه شخصی به این نتیجه رسیده‌ام که خلاءهای قانونی می‌تواند توسط تغییر نگرش در جامعه جبران شود و اینکه فکر کنیم تحقق حق نتیجه ندارد، مانع هر حرکتی می‌شود.
این نویسنده بااشاره به محدویت تسلط به زبان فارسی در سطح بین المللی بیان کرد: کم نیستند نویسندگان ایرانی که بتوانند آثاری با اقبال جهانی داشته باشند، اما کمبود مترجمان خارجی مسلط به زبان فارسی در این میان ایجاد محدویت می‌کند.
وی افزود: ناشران ما موافق پیوستن به کپی رایت نیستند، چرا که ترجمه بازار کتاب ایران را پر کرده و تالیف در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است.
نویسنده کتاب «لیلی نام تمام دختران جهان است» با اشاره به سود حاصل از پیوستن به قانون جهانی کپی رایت را در بلند مدت، مطرح کرد: با پیوستن به قانون جهانی کپی رایت منافع فرهنگی، مالی، اخلاقی و مدنی بسیاری نصیب جامعه ما می‌شود و به طور قطع گردش مالی نویسندگان ما بیشتر می‌شود.
نظرآهاری حمایت هدفمند و مداوم نهادهای دولتی و غیر دولتی را در تحقق این هدف مهم خواند و گفت: شاید در آغاز بتوان با تکیه بر کپی رایت محدود در حوزه علوم انسانی در این راه قدم گذاشته و بعد به کپی رایت در حوزه علم بپردازیم تا همزمان شرایط فرهنگی جامعه نیز برای پذیرش این قانون مهیا شود.
محمود آموزگار، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، نیز با اشاره به درک متقابلی که از سوی ناشران خارجی در مورد وضعیت چاپ و نشر در ایران وجود دارد، اظهار کرد: در صورتی که کپی رایت را بپذیریم، شاهد ترجمه‌های مختلف از یک اثر نخواهیم بود؛ ترجمه دوم یک اثر بدلی محسوب می‌شود و تنها در صورت صلاحدید ناشر مبنی بر نامناسب بودن ترجمه نخست، ترجمه دیگر صورت می‌گیرد.
آموزگار عنوان کرد: قانون حمایت از حقوق مولفان در سال 1348 تصویب شد، اما همچنان ناقص است.
ربانی، فعال حوزه رایت کتاب‌های فارسی در بازار بین الملل نیز در ادامه نشست، احترام به حریم و حقوق دیگران را امری حیاتی خواند و گفت: اینکه کتابی بدون رعایت کپی رایت در نمایشگاهی بین المللی به نمایش گذاشته شود، مایه آبروریزی است.
وی افزود: پیوستن به کپی رایت کیفیت ترجمه اثر را بالا برده و تعدد ترجمه را بیشتر از پیش می‌کند. هچنین در زمینه تألیف، ورود به بازار جهانی نویسنده را با مخاطب بیشتری مواجه می‌کند و بازخوردهای بیشتری را برای وی به همراه دارد.
میر معزی، مترجم کتاب «او بازگشته است» درباره تعدد ترجمه از یک اثر اظهار کرد: دلیل اصلی این موضوع نبود کپی رایت است و در صورتی که این قانون پذیرفته شود، دیگر شاهد این مشکل نخواهیم بود.
بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، 10 تا 20 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست.
