بازگشت
دریای عمان، بخشی از خلیج فارس است
1393/02/14-14:21
معاون پژوهشی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی گفت: خلیج فارس امروز دریایی است که به غلط، «عمان» نامیده می‌شود. بنابراین دریای عمان ترکیبی غیرتاریخی و متأخر است.
به گزارش ستاد اطلاع‌رسانی بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «ضرورت آگاهی از آوانویسی متفاوت اروپایی درباره خلیج فارس» که با حضور «سیدصادق سجادی» معاون پژوهشی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و «محسن جعفری‌مذهب» عضو هیأت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران عصر شنبه 13 اردیبهشت در سالن خلیج فارس برگزار شد.
در ابتدای این نشست «سیدصادق سجادی» درباره عنوان خلیج فارس گفت: خلیج فارس یا به تعبیر منابع کهن اسلامی- عربی «بحر فارس» یا «دریای فارس» پهنه وسیعی از خلیج فارس کنونی و سراسر دریای عمان و قسمتی از اقیانوس هند را در برمی‌گرفته است. خلیج فارس امروز دریایی است که به غلط، «عمان» نامیده می‌شود. بنابراین دریای عمان ترکیبی غیرتاریخی و متأخر است.
وی ادامه داد: خلیج فارس در منابع معتبر «دریای فارس» خوانده شده است و بحثی در آن نیست. در مهم‌ترین و کهن‌ترین نقشه‌های موجود نام «بحر فارس» وجود دارد. بسیاری از این نقشه‌ها در اروپا و کشورهای آسیایی منتشر شده و این نام محل بحث و جدل نیست. آنچه امروز به نام خلیج فارس و دریای عمان شناخته می‌شود، بخشی از دریای فارس به حساب می‌آید که در برخی زمان‌ها تا اقیانوس هند را دربرمی‌گرفته است.
سجادی درباره دلایل اقدام به تهیه دایره‌المعارف خلیج فارس گفت: دعوای بی‌بنیان کشورهای سواحل جنوبی خلیج فارس که برخی قدرت‌های بیگانه به آن دامن زدند و نیز افزایش آگاهی عمومی به قلمرو تاریخی ایرانیان و جغرافیای آنان از دلایل شکل‌گیری دایره‌المعارف خلیج فارس است.
وی درباره روند کار این دایره‌المعارف هم گفت: اکنون قسمت عمده مدخل‌ها آماده شده و یکی از مشکلات ما تعیین حدود و ثغور دانش‌نامه فارسی است.
معاون پژوهشی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی افزود: 50 کیلومتر از ساحل شمالی و جنوبی را دریای فارس به شمار آورده‌ایم، زیرا همه می‌دانیم در دوره انوشیروان ساسانی، این مرز تا یمن و قسمتی از حبشه گسترش یافته است، اما ما حدود میانه را در نظر گرفته‌ایم.
سجادی افزود: در واقع هدف اصلی ما اثبات حقانیت تاریخی ایران و قدرت و قوت حاکمان ایران و ثبت منابع ملی ایران و قطع هرگونه بحث غیرعلمی درباره خلیج فارس است.
وی اظهار امیدواری کرد ظرف 6 -7 سال آینده این دایره‌المعارف در 6 جلد منتشر شود.
در ادامه این نشست جعفری‌مذهب درباره ضرورت آگاهی از آوانویسی متفاوت اروپایی برای حفظ نام‌‌‌‌‌‌های ایرانی در خلیج فارس گفت: زمانی که صحبت از خلیج فارس صحبت به میان می‌آید، برای درک بیشتر جغرافیای آن باید به نقشه‌ها مراجعه کنیم. این نقشه‌ها را اروپایی‌ها کشیده‌اند و آوانویسی خاصی داشته‌اند. چنانچه هر یک از آواهای خلیج فارس بد خوانده شود، معلوم نیست چه بر سر تحقیقات خواهد آمد.
عضو هیأت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: ممکن است کسانی فکر کنند اروپایی‌ها، اسامی خلیج فارس تا جزیره کیش را به یک شکل ثابت تلفظ می‌کردند. اما ما باید براساس تلفظ، آن اسامی را پیدا کنیم و نباید دلیل و ریشه‌های اجتماعی را در آن جست‌وجو کنیم.
وی در پایان گفت: به دلیل برخی اشتباهات در آواشناسی، جزیره ابوموسی در یکی از نقشه‌های چاپ‌شده «بوموف» خوانده شد و این کلمه به دایره‌المعارف‌ها راه پیدا کرد و در باب چرایی آن افسانه‌ها ساخته شد. خلیج فارس در نقشه‌های اروپا sinus persicus نوشته می‌شود و s به چند شکل نوشته می‌شود. در برخی نقشه‌ها s به صورت f نوشته می‌شود و بنابراین در نقشه‌ای که از «بوموف» استخراج شد، در واقع اصل کلمه «بوموسا» بوده است.
بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 10 تا 20 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام خمینی(ره) برپاست.
