به گزارش ستاد خبری سرای اهل قلم بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران،  نشست شبکه‌های اجتماعی و کتابخوانی با حضور محسن حاجی زین العابدینی، سیدکاظم حافظیان رضوی و امیر اصنافی با پیشنهاد انجمن کتابداری و اطلاع رسانی، امروز پنجشنبه 17 اردیبهشت در تالار گفتگوی سرای اهلم قلم برگزار شد.

در ابتدای این نشست محسن حاجی زین العابدینی درباره مقوله کتابخوانی در شبکه‌های اجتماعی گفت: دو مقوله درباره کتابخوانی مطرح می‌شود که یکی کتابخوانی به صورت عام و قدیمی است و دیگری مقوله‌ای است که می‌خواهد با موضوع جدید اجتماعی ارتباط برقرار کند. در این محیط دو نسل اصلی را قابل شناسایی می‌دانیم. نسل اول یک وب یک طرفه داشت در آن زمان که بازخورد از سمت مخاطب نداشتیم. اما در نسل بعدی ارائه نظرات دوطرفه است و این یکی از ویژگی‌های دنیای جدید است که تک صدایی نیست.

وی ادامه داد: فیسبوک و یوتیوب، تالارهای گفتگو، انواع خبرخوان‌ها، پادکست‌ها و لینک‌دان‌های عمومی و بازی‌های اشتراکی شامل این شبکه‌های اجتماعی است. شبکه‌های اجتماعی علمی را به تکست محور و فنی مهندسی تقسیم می‌کنند. البته شبکه‌های اجتماعی تفریحی و سرگرمی نیز داریم. این شبکه‌ها اگرچه باعث کم شدن ارتباط اجتماعی می‌شود اما نسل جدید با این دنیا ارتباط برقرارمی کنند.

زین العابدینی ادامه داد: مساله پذیرش پدیده شبکه های اجتماعی است که باید از آن به نفع خود استفاده کنیم. در سال 2001 از میان 141 شبکه اجتماعی نزدیک به 200 میلیون کاربر وجود داشت. بعد از چین و هند فیسبوک بزرگترین کشور دنیا به حساب می‌آید. برخی از این شبکه‌های اجتماعی مثل لینکدین شبکه‌های اجتماعی تخصصی هستند. وقتی طیف گسترده‌ای از این شبکه‌ها و مقوله کتابخوانی را داریم باید ماهیت این عملکرد دوسویه را بشناسیم تا از قابلیت مطالعاتی شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم.

امیر اصنافی کارشناس حوزه وب  نیز گفت: طی 5 سال اخیر با توجه به پیشرفت‌های ارتباطی،  اطلاعات به دست آمده می تواند با اطلاعاتی که طی صدسال آدمی به دست می‌آورد، برابر باشد. میل به ارتباط آدم‌ها با یکدیگر آنها را به این سو می‌کشد. در گذشته بازه رسیدن اطلاعات طولانی بود و باعث کم شدن ارزش اطلاعات می‌شد.

وی ادامه داد: مساله اهمیت اطلاعات و درک آن باعث شده به نقش شبکه‌های اجتماعی پی ببریم. لازمه ادامه حیات ما این است که تبادل اطلاعات داشته باشیم. فضای مجازی فضایی برای همزیستی بیشتر است. شکل‌گیری شبکه‌های اجتماعی به حلقه‌هایی باز می‌گردد که انسان‌ها کنار هم تشکیل می‌ دادند.

سیدکاظم حافظیان رضوی نیز در ادامه این نشست بیان کرد: همه امکانات و ابزارهای الکترونیک نقل و اطلاعات حق جامعه‌ای است که از آنها خوب و به نحو درست استفاده کند. شبکه‌های اجتماعی چیز جدیدی نیست بلکه شکل جدیدی از این شبکه‌ها ارائه شده است. در جهان مجازی تعداد شبکه‌ها غیرقابل شمار است اما اینکه داخل آنچه می‌گذرد و چه اتفاقی می‌افتد اهمیت دارد.

وی ادامه داد: این تحول تکنولوژی به نام شبکه‌های مجازی هیچ کاری با کتابخوانی ندارد. کتابخوان و کتابخوانی به راه خودش می‌رود و تیراژ کتاب هم سرجای خودش است. ما همچنان با کتاب زندگی می‌کنیم چون کتاب برای زندگی است.

حافظیان افزود: بدون شک کسی که از خواندن در شبکه اجتماعی لذت ببرد به دنبال مطالب مورد علاقه خود می‌رود. به نظرم این شکبه‌ها در خواندن مردم نقش مثبت داشتند و قبلا هیچ کدام از خانم‌های خانه‌دار این طور نبودند. خواندن مردم با امکانات شبکه‌های مجازی افزایش یافته اما چه خواندن و چگونه خواندن و بهره گیری از آن اهمیت دارد. چالش ما کتابداران این است که خواندن را هدایت کنیم.

وی در مورد خواندن در محیط الکترونیکی نیز بیان کرد: امبرتو اکو می‌گوید نمی‌دانم که بوی کاغذ چیست که همچنان از خواندن کتاب کاغذی لذت می‌برم. احساس می‌کنم نسل جدید با ابزار الکترونیک راحت‌تر است اما کتاب خواندن را جزو کار خود قرار می‌دهد.

وی در مورد معرفی کتاب به صورت مکتوب بیان کرد: معرفی کتاب به صورت مکتوب و نوشته شده خوب نیست اما در شبکه‌های اجتماعی امکان خوب بهره‌گیری از صوت وجود دارد. اگر امکان معرفی کتاب با صدای خودمان را داشته باشیم، خوب است. باید همراه هرچیز جدیدی که به کشور وارد می‌شود فرهنگ آن را نیز همراه آن وارد کنیم. کدام تیم تحقیقاتی روی این برنامه تمرکز می‌کند که شیوه استفاده از این شبکه‌ها را آموزش دهند؟

امیر اصنافی نیز گفت : هر ابزاری در اختیار داریم، هم جنبه مثبت و هم جنبه منفی دارد. خود شبکه‌ها و بازی‌های وب مثل جوانان بی‌تاب هستند که از این فضا به آن فضا می‌روند. شرایط افرادی که تفکر مثبتی دارند بهتر است اما برای جوانان می‌تواند آسیب‌زا باشد. باید زمان را در نظر بگیریم و این وظیفه چند سازمان است که بتوانند افراد را هدایت کنند. مساله درباره رسانه‌های تحت وب این است که شیب تندی دارند که سریع به اوج می‌رسند. باید مراقب باشیم تفکر را از دست ندهیم و خواندن عمیق را آموزش دهیم.

وی افزود: یکی از شبکه‌هایی که چند سالی مورد استفاده کاربران است شبکه book.ir است تا درباره آن صحبت کنند و ما محتوای آن را به اشتراک بگذاریم و نقد کنیم. این اتفاقات در پایگاه‌هایی مثل آمازون که امتیازبندی می‌کنند، وجود دارد. پایگاه‌هایی مثل audio book.ir هم برای کتاب‌های صوتی وجود دارد و رسانه می‌تواند موجب افزایش مطالعه شود.

حافظیان در پایان گفت: کتابداران از بهترین امکانات برای معرفی خوداستفاده می‌کنند. این امکانات باید در کتابخانه وجود داشته باشد و فقط نباید به صورت شخصی باشد.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن، گفتگو با جهان» از تاریخ 16 تا 26 اردیبهشت ماه در مصلی بزرگ امام خمینی(ره) برگزار می‌شود.