به گزارش ستاد خبری سرای اهل قلم بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران،  نشست «نقد کتاب و جایگاه آن در صنعت نشر» عصر جمعه 25 اردیبهشت ماه با حضور محمدحسین ساکت پژوهشگر حقوق و مطالعات اسلامی، حسین پاینده استاد کرسی نقد و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، داود موسایی مدیر انتشارات فرهنگ معاصر و صالح طباطبایی مترجم و پژوهشگر در تالار گفتگو برگزار شد.

حسین پاینده در این نشست با بیان اینکه در کشور ما بسیاری از خوانندگان کتاب براساس آزمون و خطا و دیدن عنوان، کتاب می‌خرند، گفت: در کشورهای غربی انبوهی از مقالات درباره محتوای کتاب‌های تازه منتشرشده  تولید و به خوانندگان معرفی می‌شوند.

وی اضافه کرد: بازاریابی برای کتاب باید توسط ناشر انجام شود. به عنوان مثال آن تعداد کتاب که از سوی ناشر به مطبوعات و رسانه‌ها هدیه می‌شود، می‌تواند نقش موثری در معرفی کتاب از سوی رسانه‌ها ایفا کند. 

پاینده با بیان اینکه کارکرد اصلی نقد و معرفی کتاب در کشور ما وجود ندارد، گفت: ما در جلسات نقد خود یا تعریف زیادی از نویسنده می‌کنیم یا به او به شدت توهین می‌‌شود. از الزامات نقد کتاب، آشنایی کارشناس نقد با حوزه کتاب است، اما گاهی نقد و بررسی‌ها بسنده به معرفی شناسنامه کتاب و خواندن پاراگراف برگزیده پشت جلد می‌شود. 

در ادامه این نشست صالح طباطبایی، نقد واقع‌‌نگر را در کشورهای غربی رایج دانست و گفت: این نوع نقد کمتر در نشریات ما دیده می‌شود. ارتباط میان نقد و وضعیت کتاب در کشورهای غربی به صورت پیوسته و منسجم وجود دارد به طوری که منتقد کتابی را معرفی می‌کند و بعد از محک خوردن اثر توسط منتقدان و گرفتن نمره قبولی، با فروش زیاد روبرو می‌شود. 

وی با بیان اینکه ارتباط نقدنگاری با میزان فروش کتاب امری بدیهی است، افزود: در ایران نقد قبل از چاپ کتاب رایج نیست اما در کشورهای غربی به شکل گسترده‌ای وجود دارد که صنعت پولسازی هم به حساب می‌آید. موسساتی در این کشورها  هستند که افراد نوقلم یا کسانی که درصدد عرضه آثارشان هستند، کتاب خود را برای این موسسات فرستاده و آنها اثر را برای ارزیابی برای منتقدان می‌فرستد. این آثار توسط منتقد به طور دقیق ارزیابی می‌شود و طبقه مخاطب کتاب هم به نویسنده معرفی می‌شود.

در ادامه این نشست داوود موسایی اظهار داشت: سالانه در کشور ما 60 هزار عنوان کتاب به چاپ می‌رسد؛ اما آیا همه این آثار قابل نقد هستند که البته جواب این سوال منفی است. کتاب در کشور ما از منظر ناشران کالای مقدسی است در حالی که در غرب چنین نگاهی به کتاب نمی‌شود. تا زمانی که کتاب کالای مقدسی انگاشته می شود، نمی‌توان نگاهی صرفاً تجاری به آن داشت در حالی که غرب نگاه تجاری به کتاب دارد. 

وی این طور ادامه داد: نشر و نقد در کشور ما دارای رشته دانشگاهی نیستند. در اینجا نقد به معنی بدگویی کردن درباره مولف یا مترجم است. نشر مدرن در کشور ما از حدود پنجاه سال قبل آغاز شد و به همین دلیل صنعت جوانی به حساب می‌آید. به همین علت اگر نویسنده‌ای اثر ضعیفی را می‌آفریند و مورد نقد قرار می‌گیرد، برای ما غنیمت است. 

این ناشر در پایان گفت: ناشران ما تنها متن کتاب را بررسی می‌کنند در حالی که به دیگر اجزای کتاب مانند جلد که در ابتدا مخاطب را جلب می‌کند هم باید توجه شود. به عنوان مثال در کشورهای غربی طراحی‌های ساده اما چشم نواز جلد کتاب وجود دارد اما ما از این نوع طراحی در کشور محروم هستیم.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن، گفتگو با جهان» از تاریخ 16 تا 26 اردیبهشت ماه در مصلی بزرگ امام خمینی(ره) برگزار می‌شود.