کارگاه «ارزیابی کتاب قبل از انتشار» در پاتوق اهل قلم سی‌‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.

به گزارش ستاد امور رسانه‌ای و خبری سی‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، روز جمعه (22 اردیبهشت) داریوش مطلبی در این نشست، ضمن تاکید به اهمیت ارزیابی کتاب قبل از هرگونه اقدام گفت: لازم است که هر ناشر یک هدف، ماموریت و استراتژی مشخصی را برای خود تدوین کند و بر آن مبنا حرکت کند و در گام بعدی لازم است ناشر با در نظر گرفتن استراتژی، جامعه‌ی مخاطبان خود را شناسایی کند و مشخصات رفتاری آنها را شناسایی نمایند.

وی با اشاره به اهمیت مخاطب گفت: مخاطب‌شناسی و نیازسنجی بازار، رکن اصلی ارزیابی پیش از انتشاراست یعنی بهترین کتاب اگر مخاطب نداشته باشد، محکوم به شکست است.

وی با طرح این پرسش که ارزیاب کیست و توسط چه کسانی باید انجام شود، تصریح کرد: کسانی که زیاد کتاب خوانده، دستی در ویرایش داشته و یا ناقدان کتاب، کمک خوبی می‌‌توانند در این راستا انجام دهند؛ همچنین کتابداران عزیز و متخصص حوزه‌های خاص، مرتبط با محتوا باید در تیم ارزیابی حضور داشته باشد.

مطلبی تصریح کرد: باید توجه داشت که ارزیاب تداخل منافعی با حوزه‌ی کتاب موردنظر نداشته باشد؛ همچنین در تحلیل کتاب‌های مشابه که قبلا تولید شده به زمان انتشار، تیراژ، دلیل نشر -مثلا ارتقا شغلی یا دانشگاهی- و سرانجام آن کتاب توجه شود نه صرفا جا شدن آنها.

ناشران اثرآفرین در انتخاب موضوع، مخاطب و محتوا فعال عمل می‌‌کنند

حمید محسنی نیز در این نشست با اشاره به اینکه ارزیابی یعنی فرایندی که در انتها به ما می‌‌گوید این کتاب ارزش انتشار دارد یا نه، گفت: ناشران عموما به دو دسته‌ی اثرگزین و اثرآفرین تقسیم می‌‌شود. ناشران اثرگزین در تولید محتوا دخالتی نمی‌‌کنند و بعد از بررسی محتوای تولید شده درباره‌ی نشر آن تصمیم می‌‌گیرند. ولی ناشران اثرآفرین در انتخاب موضوع، مخاطب و محتوا فعال عمل می‌‌کنند.

وی ادامه داد: در بحث اثرگزینی ناشر به این نکات دقت می‌‌کند که آیا اثر از نظر موضوع و محتوا در حوزه‌ی استراتژی انتشارات قرار دارد یا نه و آیا این اثر از نظر سرقت ادبی مورد ایراد است یا خیر. آیا از نظر محتوا این اثر یک حرف جدید در این حوزه محسوب می‌‌شود یا تکراری است و یا اینکه آیا در حوزه‌ی کمک آموزشی حرفی قدیمی را به روشی جدید و بدیع بیان کرده است.

محسنی در ادامه‌ی ملاک‌های ناشر اثرگزین و اثرآفرین اضافه کرد: میزان شیوایی بیان برای جذب و برقراری ارتباط با مخاطب، انسجام کتاب از نظر ساختاربندی، مورد تایید بودن اثر از نظر ویراستاری ادبی و فنی، انسجام اثر از نظر اسنادی و استنادی کتاب‌آفرینی یا کتاب‌سازی، منابع جدید یا منابع قدیمی، میزان جامعیت در پرداخت به موضوع و محتوا، جایگاه اثر میان آثار هم‌قطار خود و آثار متقدم‌تر. توانایی در میزان اقناع خواننده، و در نهایت ترجمه‌ی روان و دقیق برخوردار ملاک‌هایی هستند که می‌توان از طریق آنها یک اثر را ارزیابی کرد.

 

سی‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه‌ی نمایشگاهی شهر آفتاب برگزار می‌شود. مجموعه‌ی شهر آفتاب در اتوبان خلیج فارس، روبه روی حرم مطهر امام خمینی (ره) قرار دارد.