نشست «خورشید خاتم در آینه‌ی داستان کوتاه» با موضوع اهمیت جایگاه پیامبر اسلام در جشنواره‌ی خاتم در روز چهارم نمایشگاه کتاب در سرای اندیشه برگزار شد.

به گزارش ستاد خبری و رسانه‌ای سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محمدرضا سنگری در ابتدای این نشست در مورد جشنواره‌ی ‌خاتم گفت: این جشنواره از دو سال قبل برگزار شده است و امسال نیز سومین دوره جشنواره برگزار شد.

سنگری ادامه داد: تقریبا 580 اثر به جشنواره ارسال شده بود که از نظر کمی بیشتر از سال گذشته بود و تنوع شرکت‌کنندگان زیاد بوده است.

سنگری در ادامه گفت: تعداد خانم‌هایی که در جشنواره شرکت کرده بودند امسال بیشتر از آقایان بود و نویسندگان صاحب‌نام بسیاری در این جشنواره شرکت کردند. از دیگر ویژگی‌های جشنواره‌ی خاتم این بود که برخی از نویسندگان تازه‌کار، اثرهایی ارسال کرده بودند که خیلی با کیفیت‌تر از آثار افراد و نویسندگان کلاسیک بود.

وی در ادامه افزود: در این جشنواره تنها نویسندگان ایرانی و مسلمان شرکت نداشتند چنانچه نویسندگانی مسیحی هم اثر ارسال کردند و از کشورهای دیگری چون کشورهای عربی لبنان، سوریه و عراق نیز اثر ارسال شده بود.

به گفته‌ی وی، تعداد کودکان و نوجوانانی که به سومین جشنواره خاتم ارسال کرده بودند بسیار چشمگیر بود. 

سنگری خاطرنشان کرد: از تفاوت‌های بارز آثار دریافت شده در جشنواره‌ی امسال این بود که در سال گذشته آثار بازنویسی تاریخی از موضوع با تخیل  بیشتری همراه بود ولی امسال این تعداد کمتر شده بود و نکته قابل توجه در این جشنواره تنوع زاویه‌ی نویسندگان بود. در این جشنواره پیوند بین ادیان دیده می‌‌شد و نویسندگان از روایات پیامبر برای خلق داستان‌ها بهره برده بودند.

مجری نشست جشنواره خاتم با بیان اینکه در طول زندگی پیامبر کسانی بودند که در زمان پیامبر نیز پیامبرنویسی را شروع کرده‌اند که به آنها سیره می‌‌گوییم افزود: سیره در گذشته به معنای تاریخ زندگی پیامبر و غزوه‌های ایشان بوده ولی اکنون سیره به معنای شخصیت و خصوصیات رفتاری و سلوکش با خانواده، جامعه و مردم و با خدای خودش است.

وی ادامه داد: حتی مسیحی‌ها و یهودی‌ها در طول تاریخ، درباره‌ی پیامبر اسلام نوشته‌اند. در جامعه‌ی ایرانی ما نیز کتاب‌ها و مقالاتی برای شناساندن پیامبر نوشته شده است و چند رمان هم درباره‌ی پیغمبر(ص) نوشته شده است مانند نوشته‌های میثاق امیرفجر، رضا سرشار، علی‌اکبر موسوی گرمارودی. 

ضرورت انجام تحقیقات بیشتر درباره زندگی پیامبر(ص)

حمیدرضا شاه آبادی نیز در این نشست وجود درگیری‌های ذهنی خارج متنی زیاد را از مهمترین ایرادهای کار جشنواره‌ها دانست و گفت: نویسندگان برای جشنواره می‌‌نویسند و در نتیجه به این می‌‌اندیشند که چه بنویسیم که داورها خوششان بیاید و چه بنویسیم که نگاه متفاوتی داشته باشیم. اینها موجب می‌‌شود فاصله‌ای بین نویسنده و موضوع بیفتد. در این شرایط باید نویسنده به چیزی که اشتیاق و علاقه دارد و فکر می‌‌کند درست است بپردازد و آنچه را که از درون خودش بر می‌‌تابد را بنویسد و این چنین به آثار بهتری می‌‌رسیم و این ویژگی‌ها که مختص مقام اول است در کنار حرکت روبه جلو ما را امیدوار می‌‌کند. 

شاه‌آبادی افزود: یک نویسنده قبل از هرچیز نیاز به شناخت در موضوع موردنظرش دارد و این شناخت حاصل نمی‌‌شود مگر در سایه‌ی پژوهش و مطالعه؛ که اگر تسلط داشته باشد این امکان برایش وجود دارد که با نگاه داستانی به همه چیز نگاه کند و زیرکی خود و تواناییش را به کار ‌‌برد. 

وی یادآور شد: روزی از مرحوم نادر ابراهیمی در جلسه‌ای شنیدم که «تا کمر در داستان فرو رفتم». من آن موقع جوان و بی‌تجربه بودم و به این فکر کردم که تا کمر در داستان فرو رفتن چگونه اتفاق می‌‌افتد و حالا مفهوم آن جمله را درک کرده‌‌ام و حتی می‌‌توان در داستان غرق شد. 

وی در مورد سبک نگارش خود از پیامبر گفت: شیوه‌ی من درهم آمیختن وقایع تاریخی از زندگی ایشان است.

در بخش پایانی نشست، مجید قیصری درباره‌ی جشنواره‌‌ی خاتم گفت: نویسندگان بعد از جشنواره می‌‌گفتند که ما تا قبل از جشنواره‌ی خاتم گمان می‌‌کردیم که پیامبر را می‌‌شناسیم هنگامی که می‌‌خواستیم بنویسیم دیدیم که نمی‌‌شناسیم و شناخت کافی نداریم و اطلاعاتمان خیلی کم بوده است و لذا عده‌ای از نویسندگان را ترغیب، تحقیق و پژوهش زیادی انجام دهند حتی اگر داستان ننویسند.

وی تصریح کرد: از مسایل دیگری که زمینه‌ی نوشتن از پیامبر و چنین موضوعاتی مشکلاتی پیش آورده مساله‌ساز نبوده است البته خیلی از افراد سانسور را مخصوص مسایل سیاسی و... می‌‌دانند اما نسبت به موضوع پیامبر نیز سانسور وجود دارد به طوری که خیلی‌ها نسبت به موضوع مرتبط به پیامبر(ص) یک دکمه‌ی سانسور دارند و با این جشنواره آن کلید خاموش شد و توانستند در این زمینه بنویسند. از دیگر مسایل بازدارنده‌ اینکه این نگاه که حتما کسی که از پیامبر می‌‌نویسد باید مومن باشد، هرچند داشتن طهارت و وضو قطعا بهتر است. 

وی در ادامه افزود: پیامبر بزرگترین شخصیت تاثیرگذار در طول تاریخ و ادیان مختلف و... است و چون بشدت شخصیت و موقعیت داستانی دارند در شخصیت ایشان بیشتر تحقیق بشود و درنگ لازم را جهت کشف داشته باشد.

این نشست با حضور حمیدرضا شاه آبادی پژوهشگر تاریخ، نمایشنامه‌نویس و داستان‌نویس معاصر و مجید قیصری داستان‌نویس معاصر و داور چندین جشنواره ادبی و محمدرضا سنگری عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه به عنوان مجری نشست برگزار شد.

سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «نه به کتاب نخواندن» از تاریخ 12 تا 22 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.