مدیر انتشارات شمع و مه در نشست «قانون کپی‌رایت و رعایت حقوق مادی و معنوی آثار فرهنگی در ایران و در ارتباط با کشورهای خارجی» در سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران گفت: در زمینه‌ی کپی‌رایت مشکل قانون داریم و قانونگذاری‌‌ها باید اصلاح شود.

به گزارش ستاد خبری و رسانه‌ای سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، مدیر انتشارات شمع و مه در این نشست با بیان اینکه شخصا با مشکل عدم عضویت ایران در کنوانسیون برن دست و پنجه نرم می‌‌کنم و با‌‌ اشاره به اینکه گستره‌ی این گرفتاری برای ایرانیان خیلی زیاد است، گفت: به دلیل عدم پیوستن ایران به کنوانسیون برن مجبور شدم که به عنوان ناشر خارجی خودم را معرفی کنم، چون جدای از مسایل قانونی یک وجهه‌ی بد برای ایرانی‌‌ها در خارج از کشور ایجاد شده و دایم در جلسات به ما می‌‌گویند شما که خودتان کپی‌رایت را قبول ندارید چطور از ما انتظار حق کپی رایت دارید و تنها کشوری هستید که آثار دیگران را به سرقت می‌برید.

افشین شحنه‌تبار افزود: فکر نکنم با توجه به شرایط ایران بزودی این مساله حل شود و بتوانیم به کنوانسیون برن بپیوندیم. البته نمی‌‌خواهم سیاه و سفید حرف بزنم بلکه مشکل ما نبود قانون است و اگر دست افراد را قانون محدود کند مثل خارجی‌‌ها ما نیز قایل به قانون خواهیم بود.

وی با انتقاد از ترجمه‌های بی‌حساب و متاب در نشر ایران گفت: وقتی در کشوری در عرض 3ماه، بیش از ده ترجمه‌ی شبیه به هم با ناشران متفاوت به چاپ می‌‌رسد یعنی در این زمینه مشکل قانون داریم و قانونگذاری‌‌ها باید اصلاح شود.

شحنه‌تبار در ادامه اظهار کرد: ما باید از خودمان شروع کنیم تا به دنیا برسیم. در زمینه‌ی کپی‌رایت گاها حرکت‌‌هایی انجام شده است مثل نشر ققنوس و اگر ما برای نویسنده‌‌های خارجی هزینه کنیم و آنها را به ایران بیاوریم، آنها هم به نویسندگان ما توجه می‌‌کنند و اعتماد ایجاد می‌شود.

وی تصریح کرد: در عصر ارتباطات، اولین مانع برای انتشار فرهنگ و ادبیات ایران نداشتن کپی‌رایت است چون خارجی‌‌ها ما را سارق می‌‌دانند و اعتماد نمی‌کنند و برای من جای بسیار تعجب است که در اوایل انقلاب به طور رسمی مساله‌ی استفاده از آثار ایرانی‌‌ها بدون رعایت حق آنها را صحه گذاشتند و قانونی کردند. 

وی افزود: در این زمینه دولت ظاهرا نمی‌‌تواند کاری انجام دهد و باید از ناشران شروع کرد و این امر هیچ بار مالی برای آنها ندارد.

غلامرضا عزیزی نیز در این نشست گفت: در گذشته به دلیل اینکه در جوامع شرقی، کپی‌رایت وجود نداشته جوامع غربی به راحتی توانسته‌اند اطلاعات و دانش موجود این جوامع را با خود ببرند و الان ما برای پس گرفتن دانش روز مجبوریم کپی‌رایت داشته باشیم.

وی یادآور شد: در کشور ما این قانون در بسیاری از زمینه‌‌ها رعایت نمی‌‌شود و سرقت‌‌های علمی زیادی صورت می‌‌گیرد مثلا کتابسازی و پایان‌نامه‌‌ها و کتاب دزدی و به دلیل اینکه سازوکار پیگیری متن مولف خیلی پیچیده، طولانی و حوصله‌بر هست لذا در خیلی از موارد هم فرد نمی‌‌تواند حق خود را طلب کند تا جایی که در دانشگاه‌‌ها برخی اساتید از دانشجویان می‌‌خواهند که اسم آنها را در پایان‌نامه و یا مقاله‌‌اش بنویسد به عنوان نویسنده‌ی اول و دانشجو عملا هیچ اقدامی نمی‌‌تواند انجام دهد.

عزیزی در پایان افزود: بحث نقض حقوق مولف در کشور ما به شکل سازمان یافته و فردی انجام می‌‌گیرد و متاسفانه چندین سال هست که مبحث اسکن آثار داخلی پیش آمده است به طوری که هنوز کتابی به بازار نشر نرسیده فایل پی‌دی‌اف آن در سایت‌‌ها و کانال‌‌ها قابل دانلود است. این امر به صورت فردی و به دو شکل صورت می‌‌گیرد یکی برای کسب سود و استفاده‌ی شخصی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و شکل سازمان یافته هم در مورد کتاب‌‌های آرشیوی صورت می‌‌گیرد. 

سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «نه به کتاب نخواندن» از تاریخ 12 تا 22 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.