بازگشت
برای ترجمه آثار خود دنبال جذب آژانس های بین‌المللی بزرگ نباشیم
1399/09/01-09:08
در نشست «آشنایی با وضعیت بازارهای تبادل گرنت» بیان شد که ناشران برای ارتباط بهتر برای ورود به بازار جهانی به دنبال آژانس ها و ناشران بزرگ نباشند، زیرا فعالیت و ارتباط با آن ها سخت تر است؛ باید بیشتر به دنبال سفیرانی برای اثر خود باشند.
به گزارش ستاد خبری بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، نشست «آشنایی با وضعیت بازارهای تبادل گرنت و نقش طرح های حمایتی» از سلسله نشست های موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به مناسبت بیست‌وهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، چهارشنبه (بیست‌وهشتم آبان ماه) با حضور علی فریدونی، ایوب دهقانکار، مریم رونق، علی عرب‌زاده و علیرضا نوری‌زاده برگزار شد.
هفته کتاب عاملی برای سخن از فرهنگ
در ابتدای این نشست علی فریدونی، مدیر کل دفتر مجامع، تشکل ها و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تبریک هفته کتاب بیان کرد: این مناسبت های ملی بهانه هایی هستند برای این که فرهیختگان از حوزه فرهنگ، هنر، اندیشه، نشر، ارتباطات و تعاملات بین‌المللی با تکیه بر فرهنگ سخن بگویند و ما نیز سعی کردیم به مناسبت برگزاری بیست‌وهشتمین دوره هفته کتاب از این فرصت استفاده کنیم.
وی در ادامه گفت: با توجه به اهمیتی که معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به حوزه تعاملات و اهمیت نشر کتاب و ادبیات فرهنگ در حوزه بین‌الملل قائل است و علی رغم مشکلات و محدودیت هایی که وجود دارد، برنامه طرح حمایت ترجمه و انتشار کتاب ایرانی پایدار است و به برنامه های خود ادامه می‌دهد و امسال نیز همانند سال های گذشته برنامه‌ریزی های لازم از لحاظ تامین بودجه و ارتباطات و تعاملات انجام گرفته است؛ همچنین ارتباط خوبی هم با ناشران داخلی و هم ناشران بین المللی برقرار است و این کار در آینده نیز استمرار خواهد داشت.
او همچنین گفت: در پایداری این برنامه ضمن این که نیازمند تامین شرایط لازم برای حمایت از آثار خوب در نشر بین‌المللی در بازار جهانی هستیم باید اصحاب نشر علاقه مند به حوزه بین‌الملل، در این برنامه مشارکت داشته باشند که مقدمات خوبی در این خصوص صورت گرفته است.
ایوب دهقانکار مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در این برنامه ضمن تبریک بیست‌وهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، با بیان این که در حال حاضر شاهد رونق و شکوفایی طرح گرنت هستیم از دست‌اندرکاران این حوزه تشکر و قدردانی کرد.
حمایت طرح گرنت از ۴۰۰ اثر
علیرضا نوری‌زاده، نماینده دبیرخانه طرح گرنت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این برنامه بیان کرد: طرح حمایت از انتشار و ترجمه آثار ایرانی به زبان خارجی از سال ۹۴ شروع به کار کرده است، در سال های اول خرید کتاب انجام شده و از سال ۹۷ به حمایت از ترجمه پرداخته است، که به ناشران خارجی که علاقه مند به ترجمه کتاب ایرانی به زبان‌های دیگر هستند، تعلق می‌گیرد.
او در ادامه گفت: مبلغی که به عنوان گرنت در نظر گرفته شده به ارزش هزار یورو برای کتاب های کودکان و سه هزار یورو برای کتاب های بزرگسالان است. با توجه به بودجه ای که داریم و بسته به نوع کتاب کودک، نوجوان و بزرگسال و نظرات داوران که بودجه تخصیص می دهند سالانه متوسط ۵۰ الی ۷۰ عنوان کتاب در دبیرخانه تصویب می‌شود. تا کنون ۴۰۰ عنوان کتاب مورد حمایت طرح گرنت قرار گرفته است که حداکثر تا دو سال دیگر ترجمه می‌شود.
وی افزود: سال ۹۷ در این زمینه ۸۰ عنوان کتاب به دبیرخانه طرح واصل و ۴۳ عنوان مصوب شد و در اختیار ناشرانی از کشورهای چین، مصر، ترکیه، فرانسه، آلمان، ایتالیا قرار گرفت. ۱۵۰ عنوان نیز در سال ۹۸ واصل شد و حدود ۸۰ عنوان کتاب در دبیرخانه مصوب شد که ارمنستان، مصر، ترکیه، آذربایجان، صربستان، لبنان، روسیه و فرانسه کشورهای مقصد این کتاب ها بودند. سال ۹۹ هم علی‌رغم شرایط کرونا ۴۳ عنوان کتاب واصل شده است که ۳۱ عنوان مصوب شده و تا به این لحظه به کشورهای ارمنستان، ترکیه، سوئد، مصر، لبنان و چند کشور دیگر واصل و کارهای آن انجام شده است.
برای ورود به بازار جهانی در پی ناشران بزرگ نباشید
مریم رونق مسئول کارگروه بین‌الملل انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی به بررسی وضعیت بازارهای نشر در برخی کشورها و وضعیت تبادل رایت در کشورهایی چون چین، آلمان، روسیه، انگلستان، کانادا، کشورهای آمریکای شمالی و اسپانیا پرداخت و بیان کرد: تعداد نشر آثار جدید در چین کاهش یافته و تعداد تجدید چاپ افزایش داشته است که این امر سیاست دولت چین در این زمینه است و از دید ناشران مزیت محسوب می‌شود در حالی که از دید آژانس‌های خارجی چندان خوب نیست.
او با اشاره به این که در روسیه کتاب نقش آگاهی رسانی دارد و کتاب های غیرداستانی را به آثار داستانی توضیح می دهند، حتی در حوزه کودک و ترجمه نیز به آثار خود آموزی و توسعه فردی اهمیت زیادی می دهند. اسپانیا نیز که در سال ۲۰۲۲ میهمان ویژه نمایشگاه فرانکفورت است حدود ۸۰ هزار عنوان کتاب در سال منتشر کرده که از این میزان ۲۵ درصد عناوین دانشگاهی را شامل می‌شود. در این کشور مخاطبان بیشتر تمایل به مطالعه آثار نویسندگان خود دارند.
وی ضمن بیان این که فروش رایت در آمریکا بسیار سخت است و بازار انگلستان به ویژه کانادا متاثر از آمریکاست، گفت: باید به ارزش مالی صادرات رایت توجه کرد. باید نقش میهمان ویژه در نمایشگاه های خارجی را برای ارتباط بیشتر و فعال‌تر شدن گرنت ها مورد توجه قرار داد. از این رو که این طرح در ترجمه دیگر حوزه ها، حرفه ای بودن ناشر و بازاریابی نقش دارد. به نظر من بهتر است ناشران برای ارتباط بهتر برای ورود به بازار جهانی به دنبال ناشران بزرگ نباشند، زیرا فعالیت و ارتباط با آن ها سخت‌تر است؛ ناشران بزرگ ترجیح می‌دهند با آژانس های ادبی کار کنند و در نتیجه باید بیشتر به دنبال سفیرانی برای اثر خود باشند.
محتوای رقابت جهانی باید استانداردهای نشر جهانی را داشته باشد
علی عرب‌زاده مدیر آژانس ادبی دایره مینا ضمن بیان این که مخاطب صحبت هایش عمدتا ناشران، به ویژه ناشران تجاری هستند اظهار کرد: گام اول برای ورود به بازار رایت این است که مطمئن شویم کتابی که قرار است در فضای بین‌المللی ترجمه کرده و نشر دهیم، با شفافیت کامل در اختیار ما باشد و در اصطلاح حقوقی فروش مال غیر نکنیم. در مرحله بعدی باید توجه داشته باشیم که محتوایی که برای رقابت جهانی در نظر می‌گیریم برای ورود به بازارهای بین‌المللی مناسب است و استانداردهای نشر جهانی را دارد.
وی در ادامه عنوان کرد: نشر یک اثر به‌ویژه کتاب ترجمه از زبانی چون زبان فارسی یک تجربه با ریسک بالاست و لازم است ارزش های کیفی و قابل ملاحظه ای داشته باشد، تا ناشر خارجی قانع شود هزینه های ترجمه و انتشار این آثار را بپذیرد و آن را وارد بازار کند. اگر این امر را مورد توجه قرار ندهیم احتمال عدم موفقیت ما بیشتر می‌شود.
او با اشاره به این که برای ورود به بازار جهانی باید ترندهای جهانی، مزیت نسبی و موفقیت اثر در بازار ایران را مورد توجه قرار داد، گفت: اثری که در بازار ایران پرفروش شده و تجدید چاپ می‌شود و جوایزی را دریافت می‌کند در بازار جهانی نیز موفق خواهد بود. در واقع بازار محلی برای تبادل است و ناشرانی که در بازار بین‌المللی در کنار عرضه اثر، به خرید آثار کشورهای دیگر هم می‌پردازند موفق‌تر از ناشرانی هستند که فقط به فروش اثر خود توجه دارند. در واقع باید هرکدام از بازارهای جهانی را بشناسیم.
مدیر آژانس ادبی دایره مینا با اشاره به این که در دنیای امروز باید در دسترس بود، بیان کرد: ناشر باید اطلاعاتی از خود، نویسنده، مولف، کتاب و تصویرگر را در دسترس قرار دهد و به معرفی آثار خود بپردازد. برای تسلط به بازار نیاز به محتوای مناسب برای معرفی و بازاریابی آثار تولید شده داریم؛ همچنین باید تمام یا بخشی از متن آثار به انگلیسی ترجمه شود تا امکان موفقیت را بیشتر کند.
علی عرب‌زاده در پایان گفت: در جذب ناشر یا آژانس‌های بین‌المللی برای ترجمه آثار خود دنبال اسم های بزرگ نباشیم و از طرح هایی مثل گرنت استفاده کنیم که بسیار اثرگذار است.
همچنین در این نشست گفت‌وگوی ویدیوئی سه ناشر از کشورهای ترکیه، مصر و ایتالیا که با طرح گرنت همکاری دارند پخش شد که از تجربه ترجمه آثار ادبی ایران صحبت کردند.
نشست «آشنایی با وضعیت بازارهای تبادل گرنت و نقش طرح‌های حمایتی» همزمان با پنجمین روز از هفته کتاب با مشارکت دفتر مجامع و تشکل های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار و به صورت زنده از طریق اینستاگرام این موسسه پخش شد.
بیست‌وهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «دانایی؛ مانایی» از ۲۴ آبان آغاز و تا ۳۰ آبان ماه ۱۳۹۹ ادامه دارد.
