بازگشت
ایده‌ها را ابتدا زیست کنید/ضرورت به‌کارگیری قدرت تخیل برای بررسی ایده‌های داستانی
1402/02/28-18:25
احمد شاکری گفت: ايده‌ها را بايد زيست؛ به اين معنا كه ما بايد براي يافتن سوژه‌ها، زيست خود و حتي دورترين و فراموش‌شده‌ترين تجريبات خود را جست‌وجو كنيم و از قدرت تخيل براي بررسي ايده‌ها كمك بگيريم.
به گزارش ستاد خبري سي‌وچهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، كارگاه آموزش داستان‌نويسي، ويژه طلاب با عنوان «داستان‌شناخت» در غرفه جايزه جلال احمد، با حضور احمد شاكري، نويسنده و منتقد ادبي، عصر ۲۷ ارديبهشت‌ماه ۱۴۰۲ برگزار شد.
محور اين جلسه، بررسي معيارهاي داستان‌نويسي و شناخت ايده‌ها و سوژه‌ها بود. احمد شاكري در اين جلسه تلاش كرد مرز ميان داستان و خاطرات شخصي را براي مخاطبان توضيح دهد؛ چراكه بسياري از داستان‌هاي امروزي شباهت بسياري به خاطره دارند و تشخيص مرز بين اين دو اغلب خيلي‌ها را به اشتباه مي‌اندازد.
شاكري در این جلسه درباره نحوه مواجهه با سوژه‌ها گفت: ايده‌ها را بايد زيست؛ به اين معنا كه ما بايد براي يافتن سوژه‌ها، زيست خود و حتي دورترين و فراموش‌شده‌ترين تجريبات خود را جست‌وجو كنيم و از قدرت تخيل براي بررسي ايده‌ها كمك بگيريم.
وی افزود: يكي از معيارهاي داستان‌نويسي و آزمون ايده‌ها اين است كه از خودمان بپرسيم ايده شخصي است يا خير؟ مراد از شخصي بودن اين است كه گاهي تجربه‌اي براي من ارزشمند است، اما نمي‌توانم او را با ديگران به اشتراك گذاشت. از باب نمونه ويدئوهاي تولد يكي از اعضاي خانواده صرفاً براي اعضاي آن خانواده و كساني‌كه با فرد متولد شده خاطرات مشترك دارند جذاب و گيراست.
اين نويسنده معتقد است خاطراتي كه براي خودمان نوشته و ثبت مي‌شود، قابليت به اشتراك‌گذاري ندارند. اگر اين قاعده را رعايت نكنيم، مخاطب موقع خواندن داستان و روايت در نهايت با اين پرسش مواجه مي‌شود كه اين داستان چرا و براي چه هدفي نوشته شده است. مقصود ما از توجه به مخاطب و ديدن او به اين معناست كه فرض‌هاي داستان را براساس دانسته‌هاي مخاطب قرار دهيم.
شاکری اضافه کرد: در اشتراك‌گذاري تجربيات بايد به دو نكته توجه كنيم؛ نخست اينكه آيا قابليت اشتراك‌گذاري دارد يا خير؛ دوم اينكه آيا من به‌عنوان نويسنده مي‌توانم اين تجربه را به درستي در اختيار مخاطبان بگذارم يا خير؟
نویسنده کتاب «جستاری در اصطلاح‌شناسی و مبانی ادبیات داستانی دفاع مقدس» در بخش دیگری از سخنان خود درباره اهميت جزئيات در خلق ايده‌ها گفت: تنها تصور ايده‌ها كافي نيست؛ كسي مي‌تواند سوژه را از دل دايره تجربيات شخصي و ناگفتني خارج كند كه از جوانب آگاه باشد. بايد جزئيات را بداند تا بتواند احساسات گوناگون را لابه‌لاي كلمات بگنجاند و براي مخاطبان شبيه‌سازي كند؛ بنابراين شخصي‌بودن يا نبودن، مرزميان خاطرات و داستان را براي نويسنده مشخص مي‌كند.
سی‌‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز به‌کار کرد و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.
