بازگشت
برنامه‌ریزی برای آموزش داستان‌نویسی براساس مخاطب
1403/02/20-15:40
در میزگرد «مسئله آموزش داستان‌نویسی» بر نواقص و وضعیت نامطلوب حوزه داستان و ضرورت برنامه‌ریزی متولیان آموزش داستان‌نویسی تاکید شد.
به گزارش ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، احسان عباسلو، مدرس و نویسنده ادبیات داستانی، در دومین روز از نمایشگاه کتاب در میزگرد «مسئله آموزش داستان‌نویسی» که در سالن کتاب سال برگزارشد، مخاطب را حلقه مفقوده حوزه داستان‌نویسی عنوان کرد و گفت: وضعیت فعلی داستان‌نویسی نامطلوب است و باید سر و سامان یابد. کاش در برگزاری چنین نشست‌هایی از نهادهایی همچون شهردار‌ی‌ها، معاونت‌های فرهنگی و هنری، کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها و ... حضور پیدا می‌کردند تا بتوانیم در این حوزه موفق باشیم. البته که سیاست‌گذاران خانه کتاب و ادبیات ایران به‌عنوان پیشرو در حوزه داستان‌نویسی حضور دارند.
او با اشاره به اینکه در داستان‌نویسی باید مقدماتی فراهم شود تا آموزش‌های این حوزه با شناسایی مخاطب همراه باشد، ادامه داد: خانواده برای مطالعه باید بداند که داستان از کجا شروع و به کجا ختم میشود و ذهن آنها را به این موضوع جلب کنیم که داستان باید ارزش داشته باشد.
این نویسنده با بیان اینکه برخی دانشگاه‌های کشور با ادبیات معاصر فاصله دارند و تعدادشان کم است، گفت: کلاس‌های آموزشی داستان‌نویسی باید متناسب با قشر کودک، جوان، نوجوان و بزرگسال برگزار شود.
عباسلو نداشتن زبان داستان را از بزرگ‌ترین مشکل در داستان‌نویسی عنوان کرد و گفت: گاهی داستان به شکلی نوشته میشود که احساس میشود مطلب به خبر و مقاله نزدیک‌تر است تا داستان. چون زبان غالب با داستان متفاوت است و مخاطبان نسبت به آن آگاهی ندارند. بنابراین برای آموزش داستان‌نویسی باید برنامه‌ریزی شود.
او ادامه داد: داستان را باید به‌عنوان مسئله روز بشناسیم تا بتوانیم بنویسیم. چراکه داستان‌نویسی بخشی از علم و هنر است که در بخش علم می‌توانیم کمک کنیم، اما در بخش هنری بستگی به یادگیری نویسنده دارد.
جای خالی جلسات آموزشی داستان در نمایشگاه کتاب
در ادامه این نشست، احمدشاکری، نویسنده و منتقد داستان، برگزاری جلسات آموزشی را از نیازهای نمایشگاه کتاب عنوان کرد و گفت: فروش کتاب آن چیزی است که در نمایشگاه کتاب متداول است. اما این نمایشگاه باید به سمتی پیش برود که آموزش‌ها و مبادلات الکترونیک انجام شود.
او ادامه داد: در آموزش باید الگویی درباره موضوعات مختلف همچون داستان‌نویسی وجود داشته باشد و در اختیار علاقه‌مندان قرار داده شود و برای اینکه از نظر علمی از پس آن برآییم باید ورودی داشته باشیم که شامل توجه روشی و موضوعی است. توجه روشی این است که ما در زندگی‌مان عملی انجام نمی‌دهیم، مگر اینکه اراده قبل از عمل محقق شود.
این نویسنده و منتقد داستان با طرح این موضوع که آیا آموزش برای سیاست‌مداران، حوزه نشر و دانشگاهیان تبدیل به مسئله شده است، افزود: آموزش داستان یک کلان مسئله است و آموزش آن در حوزه هنر قرار دارد. چرا که فلسفه آموزش به معنای آموزش هنر است.
شاکری ادامه داد: شما هر تصوری که از مسئله داشته باشید، یک تفاوتی میان تصور نفس و واقعیت وجود دارد. یعنی شما مسئله را از جهتی که درک کرده‌اید مسئله میدانید و ممکن است آن چیزی که در واقعیت وجود دارد، دایره، کمیت، کیفیت و تنوع آن وسیع‌تر از آن چیزی باشد که هست.
به گفته او، اتفاقی که امروز در بسیاری از پژوهش‌های ادبی حوزه ادبیات وجود دارد، نبود مسئله‌مندی است.
محمداسماعیل حاجی علیان، نویسنده، هم در ادامه به تکنیک‌های آموزش داستان‌نویسی اشاره کرد و گفت: در کشور از آموزش داستان مخاطب‌محور، دانش‌محور و تولیدمحور برخورداریم. اما مهم این است که خانواده‌ها برای آموزش‌های داستانی خود در نظر داشته باشند که هدفشان چیست.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار میشود.
