بازگشت
پیوند فرهنگی ایران، روسیه و ترکیه؛ کودکان چگونه کتاب می‌خوانند؟
1404/02/18-17:17
در دومین روز از سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشستی با عنوان «کودکان کتابخوان بدون مرز، کودکان چگونه کتاب می‌خوانند» برگزار شد که در آن نویسندگان و ناشرانی از روسیه و ترکیه به تبادل نظر درباره ادبیات کودک و نوجوان پرداختند.
به گزارش ستاد خبری سی وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست آشنایی با نویسندگان کشور روسیه و ترکیه در حوزه کودک و نوجوان با عنوان: «کودکان کتابخوان بدون مرز، کودکان چگونه کتاب می‌خوانند» صبح امروز، هجدهم اردیبهشت 1404 و مقارن با دومین روز نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. در این نشست خانم «هلگا پاتاکی» نویسنده و ناشر روس آثار کودکان و نوجوانان، ضمن ابزار خوشحالی به خاطر حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار داشت: ادبیات روسی و فارسی بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و هر دو نقش بسیار مهمی در ادبیات جهان دارند. از این رو لازم است که از طریق ادبیات، این دو ملت بیشتر با یکدیگر پیوند برقرار کنند. این نویسنده، ویراستار و ناشر روس در ادامه گفت: انتشارات ما در کشور روسیه یکی از بزرگترین نشرها است که تا کنون 300 عنوان کتاب منتشر کرده است. وی دلیل حضور خود در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را آشنایی با سنت‌های چاپ کتاب عنوان کرد و ادامه داد: طی سال‌های اخیر، در نظام آموزشی کشور روسیه سیستم جدیدی در حال اجراست که بر اهمیت روایتگری و داستانگویی در کودکان و نوجوانان تأکید دارد. او در توضیح این طرح گفت: در سال تحصیلی زنگ‌های مشخصی برای فهم و بازگویی داستان‌ها از روی تصاویر یا فهم تصویری و بیان شفاهی در نظر گرفته شده و از دانش‌آموزان امتحان گرفته می‌شود و در صورتی که محصلان نتوانند دوره داستانگویی را با موفقیت پشت سر بگذارند قادر نخواهند بود به مراحل بعد بروند.
در ادامه این نشست، خانم «ملیکه گونیز»، ناشر و دبیر نشر از کشور ترکیه گفت: ما به عنوان ناشر و نویسنده کودکان هرجای دنیا که باشیم یکدیگر را پیدا می‌کنیم، زیرا فهم و نگاه ما یکی است و به راحتی می‌توانیم یکدیگر را درک کنیم. او در ادامه با تأکید بر اینکه فرهنگ کتابخوانی همواره در کشور ترکیه وجود داشته است گفت: فرایند انتخاب کتاب‌ها در ترکیه به این صورت است که پس از مشورت با مدیران نشر درمورد انتخاب کتاب‌ها، این نکته را در نظر می‌گیریم که کتاب مورد نظر در ذهن کودک چه تصوری ایجاد خواهد کرد؛ در اصل ماجراجویی از ذهن نویسنده شروع می‌شود و به ذهن کودک می‌رسد. گونیز ادامه داد: ما از زمان اجرای پروژه، به عنوان ناشر و دبیر به این فکر می‌کنیم که چه نویسنده‌ای می‌تواند تکنیک‌های مختلف را از لحاظ روایتگری به بهترین شکل انجام دهد. وی اشاره کرد: کتاب‌های نشر ما در ترکیه به بیش از 27 زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
در ادامه این نشست «آرش تنهایی»، نویسنده، طراح هنری، سردبیر مجله آنگاه و انتشارات فیل گفت: من در کودکی از طریق میکل‌آنژ و ونگوگ با نقاشی آشنا شدم و از طریق کتاب‌هایی که خواندم تمایل پیدا کردم که نقاشی و گرافیک را دنبال کنم، اما با کمال‌الدین بهزاد و رضا عباسی آشنا نشده بودم. چون در کودکی من، هیچ کتابی درباره هنرمندان و نویسندگان ایرانی وجود نداشت که نقاشی و نگاره‌های ایرانی را معرفی کند.
تنهایی افزود: سه کشور حاضر در این نشست، یعنی ترکیه، روسیه و ایران اطلاعات اندکی راجع به کشورهای یکدیگر دارند. نوجوانان کشورهای ما، قهرمانان تنیس جهان را می‌شناسند، اما قهرمانان بدمینتون را که یک رشته آسیایی است یا یک قهرمان هندی یا آسیایی را نمی‌شناسند. دلیل این امر هم روشن است: آن قهرمانان غربی هستند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در دنیا کتاب‌های زیادی راجع به مشاهیر جهان غرب منتشر شده گفت: از میان کتاب‌های معرفی مشاهیر، 45 چهره آمریکایی، 17 نفر بریتانیایی، 5 نفر آلمانی، 4 نفر فرانسوی و از بقیه کشورها تعداد بسیار کمی ذکر شده و در مورد بسیاری دیگر از کشورها هیچ نامی از شخصیت‌های برجسته برده نشده است. یکی از اهدافی که ما در انتشارات فیل در پی آن هستیم آن است که مشاهیر ایران را در وهله اول به کودکان ایرانی و بعد به عنوان وظیفه تاریخی کشورمان، به کودکان سایر کشورها معرفی کنیم. چهره‌هایی نظیر عباس کیارستمی، سهراب سپهری و مریم میرزاخانی. همچنین قصد داریم چهره‌های به‌نام سایر کشورها از قبیل یونس امره، شاعر و عارف ترک، اولیا چلبی، کاشف و جهانکرد ترک، ویسواوا شیمبورسکا، نویسنده و شاعر لهستانی و همچنین مشاهیر دنیای عرب و سایر ملل را به کودکان ایرانی معرفی کنیم. وی تأکید کرد: چهره‌هایی که برای نوشتن کتاب انتخاب کرده‌ایم اغلب از میان کسانی هستند که کمتر فیلم یا انیمیشنی درباره‌شان ساخته شده است.
سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا کرده است.
