بازگشت
«نقش مغفول سرویراستار در کتاب کودک ایران» بررسی شد
1404/02/18-20:22
نشست نقش مغفول سرویراستار در کتاب کودک ایران با حضور افسون امیری، محبت‌الله همتی و حمیدرضا شاه‌آبادی برگزار شد. در این نشست، ضرورت توجه به سرویراستاری در تولید کتاب‌های کودک و چالش‌های پیش‌روی این نقش مورد بررسی قرار گرفت. همچنین کارشناسان این نشست بر اهمیت مدیریت محتوایی و فرهنگی توسط سرویراستار و نقش هماهنگ‌کننده او در فرآیند تولید آثار کودک تأکید کردند.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، این نشست با حضور افسون امیری (مجری)، محبت‌الله همتی (نویسنده) و حمیدرضا شاه‌آبادی (نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران) برگزار شد.
در ابتدای نشست افسون امیری با اشاره به پیشرفت‌های اخیر در حوزه نشر کودک، گفت: نشر ایران در حوزه کودک و نوجوان به حدی پیشرفت کرده است که اکنون باید به نقش سرویراستار به‌عنوان یک عامل کلیدی در بهبود کیفیت کتاب‌های کودک توجه بیشتری داشته باشیم.
وی از محبت‌الله همتی پرسید که چگونه می‌توان نقش سرویراستار را در فرآیند نشر کتاب‌های کودک تقویت کرد.
محبت‌الله همتی در پاسخ به این پرسش، با تأکید بر اهمیت سرویراستاری به‌عنوان یک نقش مدیریتی، گفت: بسیاری از ناشران سرویراستاری را تنها وظیفه‌ای ساده می‌دانند، اما واقعیت این است که سرویراستار باید نقش مدیریتی در تولید محتوا داشته باشد. او باید بتواند علاوه بر اصلاحات زبانی، بر جنبه‌های فرهنگی و محتوایی نیز نظارت داشته باشد.
همتی همچنین با اشاره به کاستی‌های موجود در فهم نقش سرویراستار بیان کرد: متأسفانه در بسیاری از موارد، سرویراستاری صرفاً به نظارت بر صحت زبانی و نگارشی محدود شده است، در حالی که سرویراستار باید در فرآیند خلاقیت و هماهنگی‌های محتوایی نیز فعال باشد.
وی افزود: سرویراستار باید از مهارت‌های زبانی فراتر رفته و به جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز اشراف داشته باشد تا بتواند محتوای مناسب و مؤثری برای کودکان ارائه دهد.
در ادامه این نشست، حمیدرضا شاه‌آبادی به بررسی تجربه‌های جهانی در حوزه سرویراستاری پرداخت و گفت: در کشورهای پیشرفته، هماهنگی میان نویسنده، تصویرگر و سرویراستار امری بدیهی است. این همکاری باعث تولید آثاری منسجم و مخاطب‌پسند می‌شود، اما در ایران، نبود این تعامل منجر به ناهماهنگی در آثار می‌شود.
شاه‌آبادی همچنین بر اهمیت ساختار منسجم در صنعت نشر کودک تأکید کرد و گفت: در بسیاری از کشورها، صنعت نشر به‌صورت دقیق و برنامه‌ریزی‌شده پیش می‌رود، اما در ایران، این صنعت هنوز به شکل کامل حرفه‌ای نشده است و همین مسئله موجب می‌شود که نقش سرویراستار به درستی درک نشود.
افسون امیری در بخش دیگری از نشست گفت: در زبان لاتین، سرویراستار به معنای ادیتور یا سردبیر است، اما در ایران، این عنوان بیشتر در حوزه مطبوعات به کار می‌رود و در صنعتِ کتاب کودک کمتر شناخته شده است.
محبت‌الله همتی در ادامه به تفاوت میان سرویراستار و ویراستار اشاره کرد و افزود: سرویراستار علاوه بر اصلاحات زبانی، باید بر جنبه‌های فرهنگی و محتوایی نیز نظارت داشته باشد. در واقع او باید به‌عنوان یک هماهنگ‌کننده در فرآیندهای خلاقیت، نگارش، تصویرگری و تولید محتوا عمل کند.
در ادامه، شاه‌آبادی با اشاره به تجربیات جهانی در حوزه نشر کودک بیان کرد: در کشورهای پیشرفته، تعامل و هماهنگی میان نویسنده، تصویرگر و سرویراستار باعث می‌شود که آثار نهایی از انسجام محتوایی برخوردار باشند. همچنین در ایران، نبود چنین تعاملی منجر به تولید آثاری می‌شود که از نظر محتوایی و بصری هماهنگ نیستند.
در پایان این نشست، کارشناسان حاضر در جلسه بر لزوم تعریف دقیق‌تر نقش سرویراستار در ساختار نشر کودک ایران تأکید کردند. آنان معتقد بودند که سرویراستاری باید به‌عنوان یک فعالیت پویا و تخصصی شناخته شود که می‌تواند به ارتقای کیفیت آثار ادبی کودکان کمک کند.
شاه‌آبادی نیز در جمع‌بندی این نشت گفت: نقش سرویراستار در تولید کتاب کودک تنها به ویرایش زبانی محدود نمی‌شود، بلکه او باید بر روند تولید محتوا، طراحی بصری و حتی استراتژی‌های بازاریابی نیز نظارت داشته باشد.
سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی (ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا می‌کند.
