
بلاگرهای کتاب؛ پلی میان ناشران و دنیای کودکان
1404/02/20-19:51
در دنیای کتاب کودک، ناشران با چالشهای متعددی روبهرو هستند؛ ازجمله فاصلهگیری از مخاطبان اصلی. اما بهاعتقاد یک کارشناس امور نشر کودک، همکاری با بلاگرهای کتاب این فاصله را میکاهد.
بهگزارش خبرنگار ستاد خبری سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، نشستی با عنوان «ایجاد بازارهای جدید توسط بلاگرهای کتاب» همزمان با چهارمین روز نمایشگاه کتاب در سرای اهل قلم ناشران کودک و نوجوان مصلای امام خمینی(ره) با حضور فاطمه سیّارپور، کارشناس امور نشر کودک و نوجوان، و امیرحسین حیدری، بلاگر کتاب، برگزار شد.
سیارپور با اشاره به اینکه بلاگری در حوزه کتاب برای ناشر کار سختی است، اظهار کرد: من با آزمون کردن این فرضیه دریافتم که بلاگری در حوزه زیبایی، سبک زندگی و سلامت در فضای اینستاگرام کار سادهای است و صاحبان این صفحات پساز مدت نهچندان زیادی دارای دنبالکنندههای زیاد و فروش خوب میشوند؛ اما این موضوع راجعبه کتاب اصلاً صدق نمیکند.
او با اشاره به اینکه ناشران حوزه کتاب کودک، تلاش زیادی برای جلب مخاطب در بستر اینستاگرام انجام داده اما نتایج قابلقبولی کسب نکردهاند، گفت: برخی از ناشران ممکن است تعداد دنبالکنندههای کمی هم نداشته باشند؛ اما نرخ تعامل آنها با مخاطبان بسیار پایین است.
وی افزود: یکی از دلایلی که بلاگرهای کتاب توانستهاند موفقیتهای بسیار بهتری نسبت به ناشران کسب کنند، آن است که آنها میتوانند روی یک ژانر خاص تمرکز کنند؛ امری که بهدلیل تنوع ژانر برای ناشران امکانپذیر نیست. برای نمونه، ژانر کتابهای آقای حیدری بهعنوان یک بلاگر موفق، کتابهای هیجانی، فانتزی و جنایی است و این تمرکز، مخاطبان را بیشتر درگیر محتوای منتشرشده میکند.
سیّار خاطرنشان کرد: بهنظر من یکی از دلایل موفقیت آقای حیدری در صفحهاش آن است که از یک زمینه رنگی واحد در انتشار پستها بهره برده است که جذابیت بصری خوبی برای مخاطب ایجاد کرده و این امر علاوهبر لحن و بیان شیوا و گیرا، مخاطب را به دنبال کردن این محتوا ترغیب کرده است و اینها اقداماتی است که به نظر من برای ناشر، خصوصاً در حوزه کودک چندان امکانپذیر نیست.
امیرحسین حیدری با بیان آنکه انگیزهاش از شروع کار بلاگری کتاب، داشتن کسبوکار شخصی بود، گفت: وقتی این کار را شروع کردم، ازنظر مالی صفر بودم، اما بسیار کتاب خوانده بودم و تجربیات زیادی داشتم. وی افزود: این کار برای من خیلی سخت نیست چون بیش از ده سال است بلاگری کتاب میکنم؛ اما لازم است تأکید کنم که یک بلاگر کتاب لازم است مجموعهای از مهارتها اعم از مجریگری، کار با نرمافزارهای ادیت فیلم و عکس، کار با دوربین، صدا و نورپردازی را بلد باشد تا بتواند خروجی تصویری مطلوبی ارائه دهد، چون بیشتر آنچه ارائه میشود تصویر است.
حیدری افزود: بهرغم آنچه مردم فکر میکنند، این مردم نیستند که ما بلاگرها را انتخاب میکنند؛ این ما هستیم که مخاطبمان را با توجه به سبک تولید محتوایمان انتخاب میکنیم. سبک محتوای صفحه من از جنس طنز و از جنس نسل زد است و توانسته مخاطب هدفم را که از سلیقهشان آگاهی دارم، به صفحهام جذب کنم. حیدری ادامه داد: وقتی صحبت از رقابت با کسبوکارهای بزرگی مثل ایرانکتاب میشود روشن است که کار سخت است، اما اگر سراغ بازارهای کوچکتر برویم و سعی کنیم در آن بهترین باشیم، امکان رشد وجود دارد. کسی که میخواهد در فضای کسبوکار آنلاین کتاب به خصوص بلاگری کتاب فعالیت کند، لازم است که حتماً در زمینههای مختلف بهروز باشد به این معنا که هر لحظه باید پیگیر اخبار دنیا و نهفقط ناشران داخلی باشد تا بفهمد که خارج از ایران چه کتابهایی با اقبال بیشتر روبهرو میشوند و دلیل اقبال مردم به آن کتاب چیست تا بتواند آن را به بازارهای داخلی تعمیم دهد.
این بلاگر کتاب خاطرنشان کرد: یکی از موضوعاتی که ناشران خارجی خیلی به آن اهمیت میدهند و آن را با وسواس و سختگیری بسیاری انجام میدهند، جلد کتابهاست؛ مسئلهای که ناشران داخلی چندان به آن اهمیت نمیدهند. جلد مانند وکیلی است که قرار است کمتر از چند ثانیه از محتوای کتاب دفاع کند. البته این موضوع غمانگیزی است و نباید یک کتاب را از روی جلد آن قضاوت کرد. بااینحال، این امر از اهمیت طراحی جلد کم نمیکند. بنابراین، محتوای بصری در استقبال از کتاب مهم است، همینطور نوع ارائه و انتخاب کتابها.
در ادامه این نشست، سیّارپور ضمن اشاره به رصد صفحات مجازی ناشران طی سالهای متمادی گفت: ناشران کودک هرچند وقت یک بار، روندی را طی میکنند و بعد آن را تغییر میدهند؛ مثلاً مدتی بهسراغ روانشناسان حوزه کودک میرفتند؛ اما پساز آنکه نرخ تعاملشان با مخاطب تغییر چندانی نکرد؛ مدتی سراغ انیمیشن رفتند و به همین ترتیب شیوههای مختلفی را برای معرفی کتابهایشان مورد آزمون قرار میدادند. سؤالی که در این زمینه برایم مطرح شد، آن بود که چرا صفحات ناشران کتاب کودک طرفداران چندانی ندارد، در حالی که مربیان و تسهیلگران کودکان بیشتر دنبال میشوند؟ پاسخی که به ذهنم رسید آن بود که بلاگرهای کتاب بهدلیل نحوه معرفی کتابها توانستهاند بازاری را که پیش از این وجود نداشت، خلق کنند؛ بازاری که ما به عنوان ناشر نتوانستهایم ایجاد کنیم، بنابراین همکاری با بلاگرهای کتاب میتواند فاصله میان ناشران و خوانندگان را بسیار کم کنند.
سیّارپور افزود: یکی دیگر از مشکلاتی که در حوزه کتاب کودک وجود دارد آن است که خریدار کتاب کودک، لزوماً مصرفکننده نهایی آن نیست و این والدین و معلمان هستند که کتاب را در اختیار کودک قرار میدهند و بهعبارت دیگر تصمیمگیرندگان نهایی، بزرگسالان هستند و نه کودکان، در این زمینه نیز ورود بلاگرهای کتاب میتواند فضای موجود میان کتاب و خواننده را کاهش دهد.
سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) درحال برگزاری است. همزمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقهمندان مهیا کرده است.