بازگشت
تنور سی‌وششمین نمایشگاه کتاب چگونه گرم شد؟/ ثبت رکورد فروش با امضای چهره‌ها
1404/02/25-10:07
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که آمارها حکایت از تأثیرگذاری پارامترهایی همچون همراهی چهره‌ها و حضور کیفی ناشران بر استقبال کتاب‌بازها از این رویداد دارد.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بهار کتاب ایران، بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی صنعت نشر است که می‌تواند هم به چرخه اقتصادی صنعت نشر و هم به ترویج کتاب و کتاب‌خوانی کمک کند.
سی‌وششمین دوره از این رویداد، از همان روزهای ابتدایی آغاز به کار با حضور جمعیت پرشور مخاطبان کتاب‌دوست روبه‌رو شد؛ به‌شکلی که در روزهای ابتدایی ناشران از میزان فروش خود شگفت‌زده شده بودند. از منظر فضای عمومی شبستان اصلی مصلای تهران به‌عنوان مرکز تجمع کتاب‌دوستان، در این دوره باردیگر شاهد حضور مخاطبان چمدان‌به‌دستی بودیم که شاید سال‌ها بود حضورشان در نمایشگاه نمایشگاه کتاب کم‌رنگ شده بود اما حالا در راهروهای شبستان با چمدانی در دست به تورق کتاب‌های موردعلاقه‌شان می‌پرداختند تا تا پایان روز چمدان‌ها را از کتاب‌های خریداری‌شده خود پر کنند.
در هشت روز گذشته، از برگزاری نمایشگاه کتاب گرمای هوا هم مانع حضور مخاطبان نشد و نکته مهم اینکه در روزهای میانی هفته هم برخلاف روال مرسوم در دوره‌های گذشته شاهد افت محسوس آمار بازدیدکنندگان نبودیم و در نیمه‌های روز با تعطیلی ادارات و مدارس، راهروهای شبستان اصلی مصلی مملو از کتاب‌دوستان می‌شد.
چهره‌ها پای کار «کتاب»
یکی از مهمترین وجوه نمایشگاه کتاب تهران به‌عنوان جامع‌ترین رویداد فرهنگی کشور، کیفیت همراهی چهره‌های شاخص در حوزه‌های مختلف با آن است. در همین دوره از نمایشگاه حضور چهره‌هایی همچون عادل فردوسی‌پور، سجاد افشاریان، نهال تجدد و نسیم مرعشی در غرفه نشر چشمه توانست صف‌های طویلی را در داخل و حیاط شبستان به وجود آورد؛ مخاطبانی که برای دیدار با نویسندگان مورد علاقه‌شان صف بسته بودند.
به گفته یکی از مسئولان غرفه نشر چشمه جستار فارسی (ایرانی‌تر) نوشته نهال تجدد یکی از آثار پرفروش این ناشر طی روزهای گذشته است. نهال تجدد به‌تازگی در برنامه سروش صحت که بسیار مورد توجه مخاطبان فضای مجازی قرار گرفته بود حضور داشت. البته پیش از این نیز مخاطبان خاص خود را داشت.
سجاد افشاریان و عادل فردوسی‌پور هم به‌دلیل سال‌ها فعالیت خود در عرصه‌های هنری، چهره‌ای شناخته‌شده برای مخاطبان هستند.
همچنین، روزبه بمانی، رستاک حلاج و شمس لنگرودی با حضور در غرفه انتشارات نگاه سبب تشکیل صف مخاطبان در این غرفه و خرید کتاب شد.
به گفته مسئول غرفه انتشارات نگاه، روزبه بمانی با حضور خود در این غرفه توانست فروش ۴۵۰ جلدی کتابش توسط مخاطبان را رقم بزند.
محمدجواد ظریف، سعید جلیلی و حجت‌الاسلام شهاب مرادی نیز با حضور خود توانستند مخاطبان زیادی را به نمایشگاه کتاب بیاورند.
به گفته مسئول انتشارات اطلاعات بیش از ۴۰۰ جلد از کتاب محمدجواد ظریف پس از حضور او در نمایشگاه کتاب به فروش رسیده است.
مرتضی سرهنگی، حامد عسکری و همسر نادر ابراهیمی نیز در روز گذشته سبب شلوغی راهروهای شبستان اصلی مصلی شدند.
«یک عاشقانه آرام» نوشته نادر ابراهیمی نیز در صدر پرفروش‌های انتشارات امیرکبیر است؛ «ناتوردشت» و «خال سیاه عربی» نیز ازجمله دیگر کتاب‌های پرفروش این انتشارات در هفت روز گذشته بوده است.
مرتضی سرهنگی، پدر ادبیات پایداری نیز با حضور در غرفه انتشارات خط مقدم و مراسم رونمایی از کتاب «قاسم» هیاهوی جالب‌‌توجهی را در مصلای امام خمینی(ره) پدید آورد و به‌گفته مسئول غرفه این انتشارات، این کتاب در صدر کتاب‌های پرفروش این انتشارات است.
توجه به این آمارها یک نکته مهم را با خود به همراه داد و آن اهمیت توجه به ارکان‌های مختلف در مسئله ترویج کتاب و کتاب‌خوانی است. در روزهای اخیر، به‌گفته بسیاری از غرفه‌داران ناشران با مخاطبانی مواجه‌اند که نمی‌دانند چه کتابی را باید بخرند. بنابراین، انواع کد رمزها می‌تواند مخاطب را برای خریدی هدفمند و آگاهانه راهنمایی کند.
در این میان حضور چهره‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نشان از توجه آن‌ها به مقوله کتاب و کتاب‌خوانی است. بنابراین، مخاطبان این گروه نیز به اهمیت چهره مورد‌نظرشان به کتاب و کتاب‌خوانی توجه می‌کنند و حتماً برای خرید کتاب و اهمیت به این حوزه گام برمی‌دارند.
«ارشاد» تنها نیست
اما فارغ از مسئله همراهی کتاب، پشتیبانی اجرایی از رویدادی با مختصات نمایشگاه کتاب تهران هم نیاز به همراهی دستگاه‌های اجرایی متعددی دارد. نمایشگاه کتاب تهران محلی برای دید و بازدیدهای فرهنگی، هنری و اجتماعی است. بی‌شک، تمامی ارکان حوزه فرهنگ می‌توانند در ترویج کتاب و کتاب‌خوانی مؤثر عمل کنند. ساخت فیلم، نگارش کتاب توسط سلبریتی‌ها، حضور سیاستمداران طیف‌های مختلف سیاسی، همگی می‌توانند به جذب مخاطب در نمایشگاه کتاب و در نهایت خرید و توجه به اهمیت مطالعه کمک کنند.
بنابراین، ترویج کتاب و کتاب‌خوانی تنها محدود به وظیفه فرهنگ و ارشاد اسلامی نمی‌شود و تمامی حوزه‌ها و دستگاه‌های مختلف می‌توانند به این مهم کمک کنند. در این دوره از سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در هشت روز گذشته بهار کتاب ایران میزبان چهره‌های بسیاری از شاعران، نویسندگان، خوانندگان، بازیگران و سیاستمدارانی بوده است که برای هریک از کتاب‌هایشان صف‌های طولانی تشکیل شده است.
از سوی دیگر در عصری که فضای مجازی بیش از پیش در میان عموم جامعه رخنه کرده است، از استفاده از این فضا در جهت ترویج کتاب و کتاب‌خوانی نباید غافل شد.
در سال‌های گذشته نیز به مسئله انسان‌رسانه‌ها به‌عنوان یکی از راه‌های مؤثر در ترویج کتاب و کتاب‌خوانی تأکید شده است؛ در طول برگزاری سی‌وششمین دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، این مسئله خود را بیش از پیش نمایان کرده است.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا کرده است.
