بازگشت
فرزند دکتر شریعتی از وضعیت اندیشه‌ورزی فلسفی در کشور گفت
1404/02/25-20:37
احسان شریعتی استاد فلسفه و فرزند دکتر علی شریعتی معتقد است رویکرد فلسفه مشابه علم است و می‌خواهد شناختی به ما از جهان هستی بدهد؛ اما ما با خلأ اندیشه مواجهیم.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «سمت‌یابی در اندیشیدن با موضوع واقعیت و چشم‌انداز اندیشه‌ورزی فلسفی در ایرانِ امروز» امروز پنجشنبه 25 اردیبهشت ماه در محل برگزاری نمایشگاه کتاب برگزار شد.
احسان شریعتی درخصوص فضای آموزشی فلسفه یادآور شد: در شرایطی که کتاب در کشور دارد، پرداختن به این موضوع شکل نمادین دارد. در زمان انقلاب، ناگهان مسائل فلسفی و اساسی راجع‌به انسان، جهان پیرامون و سرنوشت مطرح شد و من متمایل به این علم شدم.
وی با بیان اینکه فلسفه جست‌وجوی دانش است، تصریح کرد: تفاوت آن با علم این است که علم حوزه به حوزه می‌اندیشد و علوم مختلف داریم، اما فلسفه به‌صورت کلی می‌اندیشد.
فیلسوف و روشن‌فکر ایرانی گفت: در زمان انقلاب ایدئولوژی‌های مختلف وجود داشت و برای دانشجویان و جوانان مسائل اندیشه و فلسفه مسائل حیاتی بود. در این شرایط بود که به توصیه پدرم فلسفه خواندم. از فلسفه غرب مطالعاتم آغاز شد و بعدها فلسفه شرق را هم خواندم. بعد از انقلاب به ایران آمدم و مشغول تدریس شدم.
شریعتی اضافه کرد: امروز وقتی از اندیشیدن می‌گوییم ارتباط با زبان و گفت‌وگو دارد. انسان در عالم سخن معنا دارد. تعریف دیگر پیرو رساله کانت سمت‌گیری در اندیشیدن این است که اگر دلایل و براهین نداریم، راهی بیابیم تا دچار نیهیلیسم نشویم.
وی با بیان اینکه در جامعه امروز نمونه ارتجاعات جدید دیده می‌شود، ادامه داد: یکی از مشکلات اندیشه‌ورزی در جامعه ما کمبود نقد به‌مثابه نقد واقعی است.
این فیلسوف اصل اول اندیشه را خوداندیشی عنوان کرد و گفت: فارغ از اندیشه‌ها، به‌اعتقاد کانت باید خود بیندیشیم.
شریعتی خوداندیشی را صرفاً اندیشیدن در انزوا نمی‌داند و معتقد است در واقع خوداندیشی، اندیشیدن عقل جمعی است.
وی اصل دوم را فراخ اندیشیدن دانست و گفت: کودکان به‌دلیل پرسشگری مستمر فراخ می‌اندیشند. در این اصل ارتباط‌گیری با بزرگان اندیشه اتفاق می‌افتد.
به‌گفته این استاد دانشگاه اصل سوم اندیشه‌ورزی، انسجام در اندیشه است. نقد سنت حاکم و پرسشگری از دگم‌ها و ایدئولوژی‌های وارداتی در پی این سه اصل حاصل می‌شود.
این روشن‌فکر ایرانی معتقد است خلأ اندیشه‌ورزی در جامعه ما موجب شده ما متفکر بزرگ سیاسی نداشته باشیم.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.
