بازگشت
کتابخانه‌ها هوشمند می‌شوند
1404/02/26-11:50
ناصر افشارپور، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از آغاز فصل تازه‌ای از همکاری‌های راهبردی میان این دفتر و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور خبر داد و این تعاملات را گامی مهم در جهت تحقق عدالت فرهنگی و گسترش دسترسی همگانی به منابع کتاب و اطلاعات دانست.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ناصر افشارپور، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی، با حضور در غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با آزاده نظربلند دیدار و گفت.وگو کرد.
وی در حاشیه این بازدید با اشاره به شکل‌گیری تعاملات تازه میان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: در بخش نخست این همکاری، منابعی که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خریداری شده‌اند، با هدف تقویت کتابخانه‌های عمومی در مناطق کم‌برخوردار اختصاص می‌یابند. این منابع با دقت انتخاب شده‌اند تا نیازهای مطالعاتی و فرهنگی در مناطق کمتر توسعه‌یافته کشور را پوشش دهند.
افشارپور تأکید کرد: تقویت منابع کتابخانه‌ای در این مناطق نه‌تنها به گسترش عدالت فرهنگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به افزایش مشارکت فرهنگی، کاهش شکاف اطلاعاتی و ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی نیز منجر شود.
مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی همچنین از آمادگی و برنامه‌ریزی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای بهره‌برداری از داده‌های موجود در معاونت فرهنگی به‌منظور غنی کردن اطلاعات دستیار هوشمند مشاوره کتاب که در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور توسعه یافته است، خبر داد.
به‌گفته وی، این ابزار مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی، قادر خواهد بود براساس علایق، گروه سنی، حوزه مطالعاتی و سوابق استفاده کاربران، پیشنهادهای مطالعاتی شخصی‌سازی‌شده ارائه دهد.
افشارپور در این زمینه توضیح داد: داده‌های اطلاعاتی این دستیار هوشمند با استفاده از اطلاعات گسترده موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی معاونت امور فرهنگی و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تکمیل خواهد شد و به‌عنوان یک مشاور دیجیتال در کتابخانه‌ها فعالیت خواهد کرد. هدف نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از این اقدام، ارتقای کیفیت خدمات مشاوره کتاب‌خوانی در کتابخانه‌ها و تسهیل دسترسی عموم به منابع مناسب است.
افشارپور در بخش دیگری از سخنان خود به تغییرات مدیریتی اخیر در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پرداخت و آن را نویدبخش آغاز تحولی اساسی در ساختار و شیوه اداره این نهاد دانست. او گفت: با شکل‌گیری فصل جدیدی از مدیریت در نهاد، شاهد فاصله گرفتن از سبک مدیریت دستوری و حرکت به‌سوی یک الگوی مدیریت مشارکتی هستیم. این تغییر رویکرد می‌تواند زمینه‌ساز تعامل گسترده‌تر با کارشناسان، کتاب‌داران و مخاطبان اصلی کتابخانه‌ها شود.
وی با تأکید بر لزوم مشارکت بدنه کارشناسی نهاد در سیاست‌گذاری و اجرای برنامه‌ها افزود: تجربه نشان داده که برنامه‌هایی که با مشورت و مشارکت فعالان عرصه کتابخانه‌ها تدوین و اجرا می‌شوند، اثربخشی بیشتری دارند و منجر به ایجاد حس تعلق و انگیزه در نیروهای اجرایی می‌شوند.
مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی همچنین با اشاره به نقش کلیدی کتاب‌داران در موفقیت برنامه‌های کتابخانه‌ای، بر لزوم توجه جدی به دغدغه‌ها، مشکلات معیشتی و حرفه‌ای آن‌ها تأکید کرد. او گفت: کتاب‌داران خط‌مقدم مواجهه جامعه با نهاد کتابخانه‌ها هستند. اگر این نیروها انگیزه، آرامش و امکانات لازم را نداشته باشند، نمی‌توان انتظار داشت برنامه‌ها به‌درستی اجرا شوند.
افشارپور در پایان ابراز امیدواری کرد که با اجرای برنامه‌های کاربردی، تمرکز بر نیازهای واقعی کتاب‌داران و بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناورانه و انسانی، جامعه کتاب‌خوانی کشور بیش از گذشته از خدمات کتابخانه‌ها بهره‌مند شود.
به گفته وی، این مسیر نیازمند حمایت، برنامه‌ریزی دقیق و همکاری همه‌جانبه میان نهادهای مرتبط است.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار بخوانیم برای ایران در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.
