پروفسور مولانا در سراي اصلي اهل قلم:
انقلاب اسلامي به هويت ملي ايرانيان، بُعد جهاني بخشيد
1389/02/24-08:30
پروفسور مولانا در آيين رونمايي از كتاب «هويت ملي ايرانيان و انقلاب اسلامي» كه صبح امروز در سراي اهل قلم بيست و سومين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران برگزار شد، هويت ايراني ـ اسلامي را داراي شاخصههايي خواند كه آگاهي و علم به آنها با دانستن تاريخ و تمدن گذشته امكانپذير است وافزود: انقلاب اسلامي به هويت ملي ايرانيان، بُعد جهانيبودن بخشيد و نشان داد كه اين هويت بر پايه وحدتگرايي و رهاييبخشي استوار است.
به گزارش ستاد خبري سراي اهل قلم، در اين برنامه كه با حضور پروفسور حميد مولانا، مشاور رييس جمهور و دكتر منصور واعظي، رييس نهاد كتابخانههاي كشور و دبير شوراي فرهنگ عمومي برگزار شد، نادر نورمحمدي، دبيري و هدايت نشست را برعهده داشت. در اين برنامه ضرورتهاي پرداختن به تدوين سند چشمانداز هويت ملي كه زمينههاي توليد اين اثر را فراهم ساخته بود، عنوان شدند.
در ابتداي اين برنامه پروفسور حميد مولانا، مشاور رييس جمهور، با بيان اين كه هويت در دو بعد فردي و ملي از جهات گوناگوني قابل بررسي است، عنوان داشت: موضوع هويت در مقطع ملي و كشوري با چند محور رابطه مستقيم دارد، زيرا اگر مردمي، آب و خاك، تاريخ طولاني و زبان مشخصي نداشته باشند، ديگر نميتوان از هويت ملي آنان سخن گفت.
وي پاسخگويي به سوال اصلي و خودشناسي «من چه كسي هستم» را از مسايل مهم و مطرح هويت در بُعد فردي و ملي آن برشمرد و توضيح داد: اگر شخص يا گروهي نتواند پاسخي روشن، صحيح و درست براي اين پرسش بيابد، با اضطرابي در اين زمينه مواجه خواهد شد. هويت انساني از دو زاويه فطري و اكتسابي(فرهنگي) نيز قابل ارزيابي است، به گونهاي ذهن تمامي افراد بشري را حتي اگر پاسخ مناسبي براي آن نداشته باشند، به خود مشغول و از اين جهت هويت با چند موضوع ديگر ارتباط پيدا ميكند كه از آن بين ميتوان به ويژگيهايي نظير وجدان، وفاداري، الگو و رابطه هويت با ارتباطات را عنوان كرد.
پروفسور مولانا درباره شاخصههاي هويت ايراني ـ اسلامي به شش مولفه مهم اشاره كرد و اظهار داشت: موضوعات «تاريخ و تمدن»، «ديني و توحيدي بودن»، «عالمي(جهاني) بودن»، «زبان مشخص»، «علم و دانش، فضيلت و حكمت»، «اخلاق» و ... از مهمترين شاخصههاي اين هويتاند كه هريك ميتوانند زمينههاي تدوين پژوهش و تاليفات متعددي را ايجاد كنند.
در ادامه، دكتر منصور واعظي، دبير شواري فرهنگ عمومي با اشاره به روندي كه از سال 86 درباره ضرورت پرداختن به سند چشم انداز هويت ملي مطرح شد، مسير رسيدن به مولفههاي اين هويت را در ايران بيان كرد و گفت: در زمينه مسايل راهبردي اين حوزه با سه مبحث مهم «تدوين سند چشمانداز بخش فرهنگي»، «تعيين و تدوين شاخصههاي فرهنگي كه ميتوانست وضعيت فرهنگي جامعه را ارزيابي و اندازهگيري كند» و «سند مولفههاي هويت ملي» مواجه بوديم.
وي با بيان اين كه در نهايت، مولفه سوم در تدوين اين سند اهميت بيشتري يافت، اظهار داشت: مهمترين مساله، يافتن وجوه تمايز ايرانيان با غير ايرانيان بود كه به پژوهشهاي متعدد كارگروه ايجاد شده و دريافت آراي كارشناسي صاحب نظران و استادان اين حوزه نياز داشت، بررسي مولفههايي كه بايد در طول تاريخ چندهزار ساله ايران ردپاي آنها را ببينيم كه در طول تاريخ سيقل يافتند و به شكل دقيقتر و عميقتري تبديل به مولفههاي امروزي ما شدند، همه داينها از موضوعات اين پژوهش به شمار ميآيند.
دكتر واعظي با اشاره به تقسيمبنديهاي متفاوتي كه براي تاريخ ايران صورت ميگيرد، تقسيمبندي اصلي اين كتاب را بر مبناي تاريخ اسلام در مقاطع قبل از اسلام و بعد از اسلام خواند كه در دوره دوم نيز به دوران پيش از ظهور صفويه و پس از آن و نيز قبل و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران قابل بررسي است.
سپس پروفسور مولانا يكي از خدمات بزرگ انقلاب اسلامي ايران و تاثيري كه بر سطح ملي و جهاني گذاشت را تبيين هويتي منسجم و متعالي خواند و گفت: در گذشته اغلب هويتها خويشاوندي، قبايلي، عشايري، هويتهاي مذهبي، انقلابي، سياسي، كليسايي و هويتي ناشي از اختراعات و اكتشافات بزرگ دنيا و ... بودند، اما اكنون با دهها هويت ويژه سر و كار داريم كه مشكل مواجهه و اولويت دادن به آنها را ايجاد ميكند. در اين حوزه يكي از ابعاد بزرگي كه انقلاب اسلامي به ما داد، عالمي(جهاني)بودن اين هويت است كه مشخصات توحيدگرايانه دارد و از شاخصه هاي اصلي آن وحدتگرايي و رهاييبخشي اند.
در پايان اين برنامه دكتر واعظي در پاسخ به سوال دبير نشست مبني بر تصميمات آتي كه براي اين كتاب و پژوهشهاي اين حوزه وجود دارد، عنوان داشت: با توجه به اهميت اين تحقيق، سن حاضر بايد به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي برسد و ضرورت بحث و گفتوگو، نقد و ارزيابي آن، ايجاب ميكند تا آراي استادان و صاحبنظران گوناگون را براي تكميل آن گردآوري كنيم. به عنوان مثال يكي از مولفههاي هفت گانهاي كه كتاب حاضر آن را به دست ميدهد، درباره اين موضوع است كه ايرانيان هيچ گاه در طول تاريخ خود، بت پرست نبوده اند و همواره يكتاپرستي در ميان آنها رواج داشته. اين موضوع، نيازمند بررسيهاي بيشتر از سوي كارشناسان تاريخ و ميراث فرهنگي است تا زمينه تاليفات و تحقيقات آتي را فراهم سازد.
سپس سخنرانهاي اين برنامه به اتفاق از كتاب «هويت ملي ايرانيان و انقلاب اسلامي» رونمايي كردند.