در نشست «آسيبشناسي زبان فارسي در خارج از ايران» مطرح شد
زبان فارسي دومين زبان علم و فرهنگ؛ از آسياي صغير تا شبه قاره هند
1389/02/22-08:30
قهرمان سليماني در نشست «آسيبشناسي زبان فارسي در خارج از كشور» كه صبح امروز جهارشنبه 22 ارديبهشت، با حضور جمعي از استادان و كارشناسان خارجي زبان فارسي ، در سراي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران برپا شد، گفت: امروزه بايد در عرصه زبان فارسي نيازها را پيشبيني كرد و به استقبال نيازها رفت. «نصيب گويشوف»، استاد زبان فارسي كشور آذربايجان نيز زبان فارسي را دومين زبان علم و فرهنگ؛ از محدوده آسياي صغير تا شبه قاره هند دانست.
به گزارش ستاد خبري سراي اهل قلم، قهرمان سليماني در ابتداي اين نشست كه صبح امروز(چهارشنبه،22ارديبهشت)، با حضور استادان و كارشناسان كشورهاي گرجستان، افغانستان، آذربايجان، تاجيكستان و افغانستان برگزار شد، بر اهميت مطرح شدن زبان فارسي و بررسي نيازهاي آن در سطح ملي تاكيد كرد و گفت: بسياري از نيازهايي كه حتي يونسكو هم در روز زبان مادري گوشرد ميكند، اين است كه متوليان هر زباني براي زبان ملي برنامهريزي دراز مدت ندارند و اينكه يك زبان بايد در سطح ملي داراي چه موقعيت و داراي چه منابعي باشد.
وي افزود: اميدواريم كه نيازسنجيهاي كارشناسانه بتواند در قالب يك برنامه گنجانده شود و به صورت سندي ملي در خارج از كشور مطرح باشد.
در اين جلسه «نصيب گويشوف»، استاد زبان و ادبيات فارسي از كشور آذربايجان، با اشاره به موقعيت تاريخي زبان فارسي، گفت: زبان فارسي بعد از زبان عربي، دومين زبان فرهنگ و علم است كه محدوده آن از آسياي صغير تا شبه قاره هند گسترده شده است.
وي افزود: دستور زبان فارسي براي نخستين بار در خارج از ايران تاليف شد و يكي از دلايل آن اين بود كه مردم اين كشورها ميخواستند مناسبات اجتماعي، سياسي و فرهنگي را با كشور ايران برقرار كنند و شايد براي شناخت بيشتري از گذشته خود، به يادگيري اين زبان نياز داشتند.
اين استاد آذربايجاني زبان فارسي ، به مشكلاتي كه ترجمه دستور زبان فارسي يا تاليف آن در يك كشور ديگر با آن مواجه است، اشاره كرد و توضيح داد: متقاضيان يادگيري زبان در خارج از ايران ميخواهند قالب دستوري زبان خود را در زبان فارسي پياده كنند؛ يكي از راهكارها اين است كه فراگيرندگان زبان فارسي بايد در ابتدا فارسي فكر كنند.
پس از گفتههاي گويشوف، سليماني نيز توضيحاتي را درباره علمي نبودن كتابهاي آموزشي زبان فارسي درخارج از ايران بيان كرد و گفت: علمي نبودن كتابهاي آموزشي فارسي، موضوع بحثبرانگيزي است و بايد اينگونه كتابها بر پايه يك زبان تاليف شوند؛ چرا كه ترجمه كتابهاي آموزشي، فراگيرندگان را با مشكلاتي در ساختار زبان مواجه خواهد كرد.
به گفته اين استاد زبان و ادب فارسي، زبان فارسي زماني از شمال چين تا قلب اروپا، يكي از مهمترين و تاثيرگذارترين زبانهاي دنيا بوده است.
«ته آشور غايا»، استاد خارجي ديگر حضور يافته در اين برنامه كه اهل گرجستان بود، در ابتدا، برگزاري اين نشستها را زمينهاي براي بازگو كردن مشكلات و رفع چالشهايي دانست كه در زمينه فراگيري زبان فارسي بين دو كشور وجود دارد.
وي در ادامه از داير شدن رايزني فرهنگي ايران در گرجستان قدرداني كرد و گفت: با استقرار اين رايزني فرهنگي، تحرك بيشتري در گسترش ايرانشناسي در گرجستان جريان يافته است.
اين كارشناس زبان فارسي در گرجستان، اضافه كرد: تدريس زبان فارسي درسال 1919 در گرجستان آغاز شده و ما در سطح تدريس دانشگاهي زبان فارسي، سابقه طولانيتري از داخل ايران داريم. مراكز ايرانشناسي ما هم بيشتر در تفليساند و به زودي اتاق ايران در شهرهاي ديگر گرجستان نيز مستقر ميشود.
وي همچنين احياي درس زبان فارسي را در مدارس، يكي از رويكردهاي موثري در ارتقاي زبان فارسي دانست كه بهتر است هر چه زودتر با حمايت رايزني فرهنگي ايران شكل بگيرد.
به گفته اين استاد زبان فارسي، برگزاري برنامه جشن نوروز و انتشار مجله اصحاب قلم، تشويقي براي گسترش زبان فارسي در كشور گرجستان به شمار ميآيد.
آشور غايا، در ادامه با ارايه چند پيشنهاد براي رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران، خاطرنشان كرد: اميدوايم رايزني فرهنگي ايران هزينه تحصيل 5 دانشجوي گرجي را تقبل كند و دورههاي كوتاه مدت زبان فارسي با استمرار بيشتري برپا شوند.
سپس سليماني، رييس مركز گسترش زبان فارسي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي نيز در پاسخ به سخنان استاد گرجستاني زبان فارسي توضيح داد: امسال خوشبختانه نخستين دانشجوي «ليتوانيايي» را از طريق گرجستان پذيرفتيم و اميدواريم بتوانيم بورسيه جمهوري اسلامي ايران را براي اين دانشجوي علاقمند فراهم كنيم تا او بتواند در آينده، استاد برجستهاي در دانشگاههاي كشور خودش باشد؛ ضمن آنكه سازمان درصدد است مطالبات مشتاقان گرجستاني زبان فارسي را پاسخ بدهد.
«سخي داد خاركش اف»، استاد زبان فارسي از كشور تاجيكستان نيز در اين برنامه، كشور ايران را در ده سال اخير داراي محيط فرهنگي بسيار زيبا و فعال توصيف كرد كه براي گسترش زبان فارسي همه همت خود را به كار گرفته.
وي افزود: زبان گفتاري ما آزاد است؛ ولي در زبان نوشتاري كمي مشكل داريم و بايد زبانمان را از دگرگونيها حفظ كنيم. گاهي ديده ميشود كه زبان عربي مانع از فهميدن عبارات فارسي براي تاجيكيها شده است.
اين استاد زبان فارسي تاجيكي تصريح كرد: در مجموع، زبان فارسي تغيير ميخواهد و ما با حمايت رايزني فرهنگي ايران براي تحول زبان فارسي واژگان خوبي پيدا خواهيم كرد.
در ادامه اين نشست، محمد روستايي، استاد آكادمي علوم افغانستان، در ابتدا درباره موقعيت فرهنگي و جغرافيايي ايران و افغانستان سخن گفت و توضيح داد: ما بر مرزهاي سياسي باور نداريم، اين مرزها نبايد بر جغرافياي فرهنگي و هنري تاثير بگذارد. متاسفانه در افغانستان هيچ هزينهاي براي زبان صورت نگرفته و كشور ما در شرايط بد اقتصادي قرار دارد؛ اين در حالي است كه ما در واژگان به كار رفته روي در و ديوار كشورمان، همواره رد پاي تهاجم را ميبينيم.
وي خاطرنشان كرد: پيشنهاد من به رايزني جمهوري اسلامي اين است كه تاسيس انجمن بينالمللي زبان را در اولويت كارهايشان قرار دهند تا ارتباط تنگاتنكي ميان كشورهاي مختلف با ايران و از جمله افغانستان به وجود بيايد.
آخرين سخنران اين جلسه «عبدالولي شريفزاده» از كشور تاجيكستان بود.
اين استاد زبان فارسي، منابع كتيبهاي را به عنوان ذخيرهاي كه بتواند واژگان فارسي را از آنها استخراج كرد، دانست.
وي در ادامه به ورود واژگان عربي، انگليسي و فرانسه در زبان فارسي اشاره كرد و گفت: با پژوهش ميتوان معادلهاي فارسي را براي واژگان بيگانه يافت و زبان را از هر آفتي محافظت كرد