بازگشت
هنوز تلاش جدي براي گسترش كتابخانه ديجيتال در كشور نشده است
1390/02/20-08:30
به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران، دكتر مهدي عليپور حافظي در اين نشست كه عصر دوشنبه (19 ارديبهشت) در كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد، تصريح كرد: اكنون كتابخانه‌ها توانسته‌اند با استفاده از امكانات وب، خدمات الكترونيكي و حتي هوشمند ارايه كنند. مجموعه‌هاي ديجيتال كتابخانه‌ها افزايش يافته و خدمات مجازي ارايه مي‌شود.
وي با بيان اينكه كتابخانه ديجيتال فرايند است نه شيء، افزود: در كتابخانه ديجيتال از فناوري‌هاي روز براي رشد استفاده مي‌شود. در عين حال اكنون در كتابخانه‌هاي ديجيتال ايران فقط اطلاعات كتابشناختي در محيط وب ارايه شده، ولي همه محتواي كتابخانه در قالب ديجيتال ارايه نمي‌شود و كاربر ناچار است به كتابخانه مراجعه كند؛ اين درحالي است كه كاربر انتظار دارد خدمات كتابخانه‌اي را از طريق محيط وب دريافت كند.
عليپور حافظي خاطرنشان كرد: كتابخانه‌هاي ايران در مسير رشدند و اكنون بخشي از اطلاعات را ديجيتالي ارايه مي‌كنند اما به معناي واقعي ديجيتال نيستند. به عبارت ديگر اكنون فقط بخشي از محتواي ديجيتالي را به صورت سازمان نيافته ارايه مي‌دهيم.
وي همچنين گفت: متاسفانه ديدگاه درستي از كتابخانه ديجيتال نداريم و محصولي توليد مي‌كنيم كه كتابخانه ديجيتال نيست. از سوي ديگر افرادي هم كه در اين حوزه فعاليت مي‌كنند زبان يكديگر را نمي‌فهمند. از سوي ديگر با چالش سازماني و فني روبه‌رو هستيم، از جمله اينكه ساختار درستي براي ايجاد كتابخانه ديجيتال نداريم.
همچنين در اين نشست، دكتر يعقوب نوروزي، استاد كتابداري در سخناني گفت: مولفه‌هاي اصلي فناوري، نيروي انساني و خدمات در مساله كتابخانه ديجيتال مطرح اند. نيروي انساني آموزش اندكي ديده و در سازمان‌ها نيز فرهنگ سازي مفيدي نشده است.
وي تصريح كرد: خدمات كتابخانه ديجيتال در ايران خصوصا در بازيابي اطلاعات نامطلوب است و بايد از متخصصان ديجيتال بخواهيم به تلاش‌هاي اين حوزه جهت بدهند.
نوروزي افزود: بيگانه پنداري (عدم مشاركت در مفاهيم اين حوزه در نظريه‌‌پردازي و بعد عملياتي)، نقص در محتوا، عدم هدف‌گذاري و سرمايه‌گذاري ناكارآمد، چالش‌هاي اصلي حوزه كتابخانه ديجيتال در كشور ماست.
وي بر لزوم نيازسنجي براي تهيه نرم‌افزار مناسب كتابخانه ديجيتال تاكيد كرد و گفت: هنوز ناشر الكترونيكي و در نتيجه ضمانت اجرايي براي قانون كپي‌رايت نداريم. ضمن اينكه نيروي انساني نيز در مقابل فناوري سازمان‌ها مقاومت مي‌كند.
همچنين در اين نشست، مازيار پرويزي، متخصص كتابخانه ديجيتال در سخناني گفت: 15 سال پيش نخستين مقاله‌ها درباره كتابخانه ديجيتال ارايه شدند و 10 سال پيش در كتاب‌هايي كه به نگارش درآمد از كتابخانه ديجيتال به عنوان مفهوم ياد شد.
وي افزود: نخستين شكوفايي كتابخانه ديجيتال سال 83 در كتابخانه ملي شروع شد. به تدريج استانداردهاي زيادي بررسي شدند و دانشجوياني به اين حوزه علاقه نشان دادند تا اينكه به نخستين اجراي كتابخانه ديجيتال رسيديم.
پرويزي خاطرنشان كرد: متاسفانه بحث كتابخانه ديجيتال در كشور ما فاقد سرعت مطلوب است. كتابخانه‌هاي ملي و مجلس شوراي اسلامي همچنين كتابخانه‌هاي آستان قدس رضوي، دانشگاه تهران و كتابخانه آيت‌الله مرعشي گام‌هايي در اين راستا برداشته‌اند كه هنوز كافي نيست.
نشست «بررسي وضعيت موجود طراحي و توسعه كتابخانه‌هاي ديجيتالي در ايران» دوشنبه 19 ارديبهشت از ساعت 16 تا 30/17 در كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد.
بيست و چهارمين نمايشگاه كتاب تهران تا 24 ارديبهشت در مصلاي امام خميني (ره) داير است.
